Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
doocenypoziomupoczuciakoherencjiijegokomponentów,poto,żebyprze-
widzieć,jakosobyporadząsobiezterapią,rehabilitacją,żałobączyrekonwa-
lescencją.Wdalszejczęścipracyodniosęsiędowspółczesnychtrendówikie-
runkówbadańnadpoczuciemkoherencjiwPolsceinaświecie.Kluczowym
pojęciemdlakoncepcjiAntonovsky’egojestpoczuciekoherencji(SOC),które
jeststałądyspozycjąosobowościowąwżyciudorosłegoczłowiekaidetermi-
nujesposób,wjakimyślimy,interpretujemyipodejmujemydecyzjeidziałania
wnaszymżyciu.Poczuciekoherencjimacharakterdymensjonalny(odsłabego
dosilnegoSOC)ijestdefniowanejakoglobalnaorientacjawyrażającasięwpo-
czuciupewnościjednostki,żejegośrodowiskozewnętrzneiwewnętrznejest
zrozumiałeisensowne,ażyciewartewysiłkuizaangażowania(Antonovsky
2005,s.34;Jarmużek2014a,s.245-247).
Założono,żejednymzistotnychdeterminantówefektywnegorozwoju
osobistegoizawodowegoorazumiejętnościrealizacjiwłasnychplanówży-
ciowychiosobistychmarzeńjestwysokipoziompoczuciakoherencjirozu-
mianegojakoprzekonanieotym,żedorosłypotrafuczynićświatdlasiebie
zrozumiałym(poczuciezrozumiałości),poradzisobiezezmianami(poczucie
zaradności)iżewżyciusprawyiosobywartezaangażowania(poczucie
sensowności).Założonorównież,żemotywysamokształcenia,planyedu-
kacyjneorazintensywnośćaktywnościedukacyjnej,zwłaszczasamokształ-
ceniowej,zależązarównoodosiągniętegopoziomupoczuciakoherencji,jak
ioddynamikiposzczególnychjegokomponentów.Inaczejbędziepostrzegać
szansęedukacyjnąosobaowysokimpoczuciukoherencji,ainaczejosobana
przeciwnymbiegunietejdyspozycjiosobowościowej.Wjednymprzypadku
priorytetembędzieedukacjadługodystansowa,samokształcenie,mającena
celurealizacjęwłasnychmarzeńiplanówżyciowych,wdrugimbędzieto
edukacjatylkoiwyłączniedlazdobyciadyplomulubrealizacjiwyizolowa-
negocelukrótkoterminowegopolegającegonazdobyciukonkretnejumie-
jętnościlubwiedzy.Powyższerozważaniastałysięinspiracjądonapisania
niepublikowanejrozprawydoktorskiejPoczuciekoherencjiasamokształcenie
dorosłychorazprzeprowadzeniabadańwśród427osóbdorosłych,aktywnych
edukacyjnie-studiującychtrybemniestacjonarnym1.Celemautorkibyło
zdiagnozowanieprocesówsamokształceniowych(motywacjisamokształce-
niowejorazaktywnościsamokształceniowej)wbadanejgrupiebadawczej.
Zasygnalizowanepowyżejproblemybadawczeniewyczerpującałościigłę-
bizagadnieńikonsekwencjipłynącychzkoncepcjiAaronaAntonovsky’ego.
Celemprezentowanejpracyjestteoretycznaanalizazałożeńsalutogenetycz-
1Rozprawadoktorskazostałanapisanapodkierunkiemprof.dr.hab.Kazimierza
PrzyszczypkowskiegonaWydzialeStudiówEdukacyjnychUAMwPoznaniu.Recenzentkami
byłyprof.drhab.UWGrażynaDolińska-Zygmuntorazprof.drhab.EwaSolarczyk-Ambrozik.
14