Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
mórkiustalasięprzewagajonówujemnych,składającychsięgłównieznieprzecho-
dzącychprzezbłonękomórkowąanionówpochodzeniaorganicznego.Jonemczę-
ściowozobojętniającymanionyjestpotas,transportowanyczynnieprzezpompęjo-
nowądownętrza.Ponieważjednakbłonakomórkowawstaniespoczynkujestdla
potasuprzepuszczalna,ajegostężeniewpłyniepozakomórkowymjest40-krotnie
mniejszeniżwewnątrzkomórki,skierowananazewnątrzsiładyfuzjiuniemożliwia
wyrównanieróżnicypotencjałów.Spoczynkowyujemnypotencjałbłonowyjestza-
temwykładnikiemrównowagimiędzysiłądyfuzjipotasuisiłąjegoelektrostatycz-
negoprzyciąganiaprzezanionywewnątrzkomórkowe.Stan,wktórymwewnątrzko-
mórkiprzeważająjonyujemne,anazewnątrzdodatnie,nazywamystanempolary-
zacjikomórki.
Wmomenciepobudzeniakomórkibodźcemelektrycznym,wwarunkachfizjo-
logicznychdocierającymjakofalapobudzeniazukładuprzewodzącego,zmniejsze-
nieujemnegoładunkuwnętrzadowartościokoło–65mVwyzwalagwałtownyna-
pływjonówsodowychdokomórki,coprowadzidoszybkiej,zachodzącejwciągu
1–2ms,depolaryzacjijejwnętrza.Repolaryzacjakomórekmięśniasercowegotrwa
znaczniedłużej,około300ms.Procesyokresurepolaryzacjiwsercuniesązwykłym
odwróceniemzjawiskzachodzącychwczasiedepolaryzacji,gdyżprzesunięciajo-
nowetegookresusąściślezwiązanezrozpoczęciemitrwaniemskurczumięśniaser-
cowego.
Zmianępotencjałubłonowegopodwpływembodźcanazywamypotencjałem
czynnościowym.Wjegoobrębiewyróżniamy5faz(ryc.1.3):
Faza0tofazaszybkiejdepolaryzacji.Wroboczychwłóknachmięśniaserco-
wegogłównymprzesunięciemjonowymwtejfaziejest,jakjużwspomniano,szyb-
kidośrodkowyprądsodowy,wywołanynagłymwzrostemprzewodnościkanałów
sodowychznajdującychsięwbłoniekomórkowej.Otwarcietychkanałównastępu-
jewmomenciewzrostupotencjałuspoczynkowegodowartościokoło–65mV
.
Ryc.1.3.Potencjałroboczegowłóknamięśniasercowego.A)rejestracjapotencjałuspoczynkowegozpo-
wierzchnibłonykomórkowej;B)rejestracjapotencjałuprzezbłonowego(wewnątrzkomórkowego).Biała
strzałkaoznaczabodziecelektrycznywywołującypotencjałczynnościowy.Czarnestrzałkioznaczają
ruchjonówprzezbłonękomórkową:↓dośrodkowy,↑odśrodkowy.Cyfry0–4oznaczająfazypotencjału
czynnościowego,omówionewtekście.
14
