Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.JAKSIĘMIERZYRÓŻNERZECZY,NAPRZYKŁADDŁUGOŚĆ?
wat(symbolw),wyrażamyprzezjednostkipodstawowemasy,długości
iczasu.Jakprzekonaszsięwrozdziale7
1wat=1w=1kg·m2/s3.
(1.1)
Tabela1020Nazwyprzedrostków
jednostekSI
Przedrostek1
Czynnik
Symbol
Kombinacjęjednostekpoprawejstronietejrównościodczytujemyjako
kilogramrazymetrkwadratnasekundędosześcianu.
Dozapisuwielkościbardzodużychibardzomałych,zktórymiwfi-
zycemamyczęstodoczynienia,stosujemyzapiswpostaciiloczynuliczby
zprzedziałumiędzy0a10iodpowiedniejpotęgi10.wtymzapisie
3560000000m=3756·109m7
(1.2)
1024
jotta
Y
1021
zetta
Z
1018
eksa
E
1015
peta
P
1012
tera
T
109
giga
G
106
mega
M
103
kilo
k
102
hekto
h
101
deka
da
1011
decy
d
10−2
centy
c
10−3
mili
m
10−6
mikro
µ
10−9
nano
n
10−12
piko
p
10115
femto
f
10118
atto
a
10121
zepto
z
10124
jokto
y
(1.5)
Niektóreztychjednostek,naprzykładmililitr,centymetr,kilogramczy
1Przedrostkinajczęściejużywaneoznaczono
tłustymdrukiem.
megabajtsąjużwamzapewnedobrzeznane.
a
07000000492s=4792·1017s.
(1.3)
Nakomputerzenierazzapisywanejesttowskrócie,jako3,56E9
oraz4,92E17,gdzieEoznacza„wykładnikpotęgiopodstawie10”.Na
kalkulatorachspotykamypostaćjeszczebardziejskróconą,wktórejEza-
stąpionejestspacją.
Innymwygodnymsposobemzapisuwielkościbardzodużychibardzo
małychjestzastosowanieprzedrostkówpodanychwtabeli1.2.Jakwidać,
dodaniedojednostkiokreślonegoprzedrostkadajejednostkęróżniącąsię
odjednostkigłównejoczynnikbędącypewnąpotęgąliczby10.Naprzy-
kładpewnąwartośćmocymożemywyrazićjako
1727·109wata=1727gigawata=1727Gw7
(1.4)
apewienodstępczasujako
2735·1019sekundy=2735nanosekundy=2735ns.
Zamianajednostek
Częstomusimydokonaćzamianyjednostek,wktórychwyrażonajestjakaś
wielkośćfizyczna.wtymcelumnożymywynikpomiaruprzezwspółczyn-
nikprzeliczeniowy,czylirównyjednościstosunekwielkościwyrażonej
wróżnychjednostkach.Naprzykład1minutai60sekundtotakiesame
odstępyczasu,awięcotrzymujemy:
1min
60s
=1
i
1min
60s
=1.
Stosunki(1min)/(60s)i(60s)/(1min)mogąsłużyćwięczawspółczynniki
przeliczeniowe.Niewolnooczywiścienapisać:1/60=1,ani60=1—
liczbajednostekmusizawszewystępowaćłączniezjednostką.
Mnożeniedowolnejwielkościprzezjednośćniezmieniatejwielkości,
dlategowspółczynnikiprzeliczeniowemożemywstawiaćwdowolnemiej-
sca.Przyzamianiejednostekkorzystamyznichwceluwyeliminowania
pewnychjednostek.Naprzykład,abyzamienić2minutynasekundypo-
stępujemywnastępującysposób:
2min=(2min)(1)=(2¨¨
min)(
1¨¨
60s
min)=120s.
(1.6)
3
