Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
§4.Stosowanieprawa
Klasycznymprzykłademzastosowaniaanalogiaelegisbyłownioskowanieoobo-
wiązywaniuwpolskimprawiesłużebnościpodobnejdosłużebnościdrogikoniecznej
(którajestwyrażonawart.145k.c.),aledotyczącejmożliwościprowadzeniamediów
przezcudząnieruchomość.SądNajwyższyporazpierwszywtymzakresieposłużyłsię
wnioskowaniemprzezanalogięw1962r.iwielokrotniepodtrzymywałtostanowisko.
Taknp.wjednymzwyrokówz2002r.SądNajwyższystwierdził50,iż:ndoroszczenia
właścicielagruntuoprzyłączeniesięprzezsąsiedniąnieruchomośćdoinstalacjienerge-
tycznych,wodociągowych,kanalizacyjnych,gazowychlubtelekomunikacyjnychma
odpowiedniezastosowaniewdrodzeanalogiiinstytucjasłużebnościgruntowejdrogi
koniecznej”.Od2008r.wnioskowanieprawniczewtymzakresiejestjużpraktycznie
zbędnezewzględunaustanowienieinstytucjisłużebnościprzesyłu,cozostałodokonane
przeznowelizacjęk.c.51
2.Wnioskowanieafortiori-jesttownioskowanie,które,podobniejakanalogia,
opierasięnadomniemaniuracjonalnościprawodawcy.Schemattegownioskowania
możnasformułowaćnastępująco:nJeśliobowiązujenormaN
1,totymbardziejobowią-
zujenormaN
2”.Topowoduje,iżzachowanieokreślonewobutychnormachmusiokre-
ślonewtensamsposób.ZarównonormaN
1jakinormaN
2musząjednocześniedanego
zachowaniazakazywać,nakazywaćjelubteżczynićjeprzedmiotemkompetencji.
Wnioskowanieafortioriwystępujewdwóchodmianach:argumentumamaioriadmi-
nus(wnioskowaniezwiększegonamniejsze)iargumentumaminoriadmaius(wnio-
skowaniezmniejszegonawiększe).
Wnioskowanieargumentumamaioriadminus(wnioskowaniezwiększegona
mniejsze)możnaopisaćnastępująco:nJeślinakazanejestczynićcoświększego,totym
bardziejnakazanejestcośmniejszego”.Natomiastwodniesieniudokompetencjimoż-
natownioskowanieopisaćtak:nJeśliprzyznanajestkompetencjadodokonaniaczegoś
większego,torównieżprzyznanajestkompetencjadodokonaniaczegośmniejszego”.
Przykłademzastosowaniaargumentumamaioriadminuswzakresieprawacywilnego
jestwnioskowaniedotycząceograniczeniadopuszczalnościprzelewu.Możliwośćwyłą-
czeniadopuszczalnościprzelewuzostaławyrażonawart.509§1k.c.,zgodniezktó-
rym:nWierzycielmożebezzgodydłużnikaprzenieśćwierzytelnośćnaosobętrzecią
(przelew),chybażesprzeciwiałobysiętoustawie,zastrzeżeniuumownemualbowłaści-
wościzobowiązania”.Wzwiązkuztympojawiłosiępytanie,czyjeślimożnaumownie
wyłączyćdopuszczalnośćprzelewuwierzytelności,toczymożnaumowniezastrzecwa-
runkowądopuszczalnośćprzelewu,tj.dopuszczalnośćprzelewupodwarunkiemspeł-
nieniaokreślonychwarunków?Wwyrokuzdnia25marca1969r.(sygn.aktIIICRN
416/88)SądNajwyższystwierdził:nSkorostronynapodstawieumowymogąwyłączyć
możliwośćprzelewu,tonazasadzieargumentuamaioriadminusuprawnionesą
równieżdoograniczeniaprzelewubądźuzależnieniajegoskutecznościodspełnienia
określonychwarunków”.
50WyrokSąduNajwyższegozdnia10stycznia2002r.(sygn.aktIICKN639/99).
51Instytucjasłużebnościprzesyłuregulowanajestwart.3051-3054k.c.
43
