Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2.Źródłaprawa
1)uchwalanajestizmienianawszczególnymtrybie,
2)posiadanajwyższąmocprawną,
3)jestpodstawąkompetencyjnądostanowieniaustawzwykłych,
4)poprzedzonajestpreambułą,
5)posiadaszczególnątreść.
Ad1)Konstytucjezazwyczajsąuchwalanewspecjalnysposób,innyniżustawy
zwykłe.UchwalenieobecnieobowiązującejKonstytucjinastąpiłoprzezZgromadzenie
Narodowe,czylipołączoneizbySejmuiSenatu;następniezostałaonazatwierdzona
wreferendumogólnonarodowym.Takżeprocedura(tryb)zmianykonstytucjijestutrud-
nionawstosunkudozmianyustawy,przyzmianiekonstytucjiwymaganejestbowiem
zazwyczajwiększequorumikwalifikowanawiększośćgłosów.Wnaszympaństwie
ustawęozmianieKonstytucjiuchwalaSejmwiększościąconajmniej2/3głosów
wobecnościconajmniejpołowyustawowejliczbyposłóworazSenatbezwzględną
większościągłosówwobecnościconajmniejpołowyustawowejliczbysenatorów.
Ad2)NajwyższamocprawnaKonstytucji-oznacza,popierwsze,zakazwyda-
waniaaktówprawnychsprzecznychzKonstytucją,apowtóre-nakazwydawaniaak-
tówprawnychrozwijającychpostanowieniaKonstytucji(beztegonormakonstytucyjna
byłabyjedyniemartwymzapisem,pozbawionympraktycznegoznaczenia,Konstytucja
zawierabowiemjedynienormyopodstawowymcharakterze,którewymagająuzupeł-
nieniaikonkretyzacjiwnormachniższegorzędu).Należywskazać,żeniekiedymylisię
dwapojęcia:mocyprawnejimocyobowiązującej.Mocprawnaokreślawzajemnysto-
sunekmiędzyaktamiprawnymiizazwyczajłączysięjązsiłąderogującąaktu,tzn.
możliwościązmianyprzezniąinnychaktóworazodpornościąjegosamegonazmianę
przezinneaktywyższegorzędu.Mocobowiązującaoznaczastosunekaktuprawnego
dojegoadresatów.Mocobowiązującawszystkichaktówprawnychjesttakasama98.
Ad3)Konstytucjastwarzapodstawykompetencyjnecałegosystemuprawa.
Wszczególnościudzielaparlamentowiupoważnienia(kompetencji)dostanowienia
ustaw.Konstytucjazawierarównieżpodstawyaksjologiczneitreściowesystemu,for-
mułujebowiemwartości,naktórychmasięopieraćcałyporządekprawnywpaństwie.
Normyzawartewustawiezasadniczej,wszczególnościte,którymprzypisujesięcha-
rakterzasadprawa,wyznaczająkierunekprocesutworzeniaprawa,wykładniustano-
wionychprzepisóworazsposobuichstosowaniaprzezorganypaństwa,cosprzyja
kształtowaniusięspójnegoporządkuprawnego99.
Ad4)Preambuła(wstęp)jestcharakterystycznymelementemsystematyki
większościkonstytucji,mauroczystąformę.Wpreambulewskazujesięustrojodawcę,
czylipodmiotustanawiającyKonstytucję(nmy,NaródPolski-wszyscyobywateleRze-
czypospolitej”)orazcele,którymmasłużyćuchwalanaKonstytucja.Wpreambule
zwracasięuwagęnadoniosłydlanarodumomentdziejowy,wiążącysięzodzyskaniem
w1989r.pełnejsuwerenności.Znajdująsięwniejodwołaniazarównodobogatejtrady-
98B.Banaszak,Prawokonstytucyjne,2010,s.56-57.
99S.Wronkowska,Podstawowepojęciaprawaiprawoznawstwa,Poznań2005,s.40.
62
