Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Systemfnansówpublicznychiprawafnansowego
55
najniższe-wwojewództwielubuskim.Wyrównywaniemożliwościrozwojuekono-
micznegoterytoriówjestwewspółczesnychcywilizowanychpaństwachobiektywną
koniecznością.Źródładochodówsąbowiem-wwynikuróżnorodnychczynników
ocharakterzeobiektywnym,częstoprzypadkowym-nierównomierniezlokalizo-
wanewskalikraju.Niepowinnotoobciążaćwyłączniejednosteklokalnychiich
mieszkańców,państwoniemożepozostawiaćczęściswychobywateliponiżejpew-
negopoziomuusługpublicznych.Silnezróżnicowaniezaspokojeniapotrzeb,uprzy-
wilejowanieniektórychregionówimniejszychjednosteklokalnychmożebowiem
tworzyćniebezpieczeństwonapięćspołecznychorazutrudniaćprocesydecentraliza-
cji.Zdrugiejstronydofinansowanie,zwłaszczaprzezpaństwo,osłabiamotywacjędo
podejmowaniaaktywnościprzezwładzelokalnewkierunkuzwiększaniadochodów
własnychprzeznp.tworzenienowychmiejscpracy,poszukiwanieinwestorów,reduk-
cjękosztówadministracyjnychczyusprawnianieobsługiprzedsiębiorców.
Niestetyniedasięstworzyćoptymalnego,idealnegowzorca,którypozwoliłbywyrów-
nywaćlubróżnicowaćwarunkidziałanialub/iskutkidysproporcjirozwojugminczy
regionóworazspołecznyzakrespokryciapotrzeb.Wydajesię,żezakrestenwyznacza,
zjednejstrony,formairozmiarobiektywnegozróżnicowania(np.naturalnewarunki
geograficzne,uwarunkowaniahistoryczne,gęstośćzaludnienia,stanuprzemysłowie-
nia,siecikomunikacyjne),zdrugiej-stopieńdecentralizacjifinansowej,określony
wsubiektywnychdecyzjachustawodawcyiwynikającyzcelówpolitycznych,jakie
chceosiągnąćwdanymokresiewładzapaństwowa,przyczymzwiększonystopień
samodzielnościfinansowejpowodujekoniecznośćwiększegowyrównaniaorazzwięk-
szonegonadzorunadwykorzystaniemśrodkówfinansowychprzezj.s.t.Zmniejszenie
zróżnicowańmiędzyregionamiUniiEuropejskiejjestpodstawowymceleminterwen-
cjipolitykispójnościweWspólnocie.Wedługtraktaturzymskiegoz1957r.:„Państwa
członkowskiepragnąwzmocnieniajednościswoichgospodarekizabezpieczeniaich
harmonijnegorozwoju,poprzezredukowaniezróżnicowańistniejącychmiędzyregio-
namiorazłagodzeniazacofaniamniejuprzywilejowanychregionów”.
Funkcjastymulacyjna(bodźcowa,interwencyjna)-poleganaoddziaływaniunasto-
sunkispołecznelubekonomiczneprzezzachęcanie,zapomocąinstrumentówfinan-
sowych,dookreślonegodziałanialubzaniechaniawkierunkuoczekiwanymprzez
podmiotypubliczne.Funkcjatajestpochodnąfunkcjiredystrybucyjnej,jejbardziej
złożonąformą.Przejścieodpolitykiliberalnejpaństwadopolitykiinterwencyjnej
oznaczałoodejścieodalimentacjipaństwaorazneutralnegofinansowaniaiprostego
podziałufinansówpublicznychdoichaktywnegowykorzystaniadlaświadomego
wpływanianaprocesygospodarczeispołeczne,korektytychprocesówzapomocą
bodźcównegatywnychlubpozytywnych,wyrażanychwformietransferówpienięż-
nych.Władczaredystrybucjawspółcześniezmieniaswójcharakteristajesięfunkcją
władzypolitycznej,środkiemrealizacjicelówgospodarczych,społecznychlubpoli-
tycznych,służyutrzymaniuirozszerzeniuwładzypolitycznej.Kontynuacjąfunkcji
stymulacyjnejjestfunkcjapolityczna.
ElżbietaChojna-Duch
