Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
5.Strukturaicharakternormwspółczesnegoprawamiędzynarodowego
31
Jednakżeobecnieuznajesięcorazpowszechniej,żeniektórenajbardziejistotneipodsta-
wowenormyprawamiędzynarodowegomającharakterbezwzględnieobowiązujący,
tzn.stanowiąiuscogensiniemogąbyćuchylonewoląpaństwwichwzajemnychsto-
sunkach.Normytesąwyrazeminteresówcałejspołecznościmiędzynarodowejidlatego
mającharakternormbezwzględnieobowiązujących.Mogłybyonebyćzmienionelub
uchylonetylkowoląwszystkichpaństw.
KonwencjaWiedeńskaoprawietraktatówz1969r.15określa,żenormąocharakterze
iuscogens,czylibezwzględniewiążącąnormąpowszechnegoprawamiędzynarodowego,
jestnormaprzyjętaiuznanaprzezmiędzynarodowąwspólnotępaństwjakocałośćza
taką,odktórejuchyleniesięjestniedopuszczalneiktóramożebyćzmienionajedynie
przezpóźniejsząnormępowszechnegoprawamiędzynarodowego,mającątakisam
charakter,tzn.iuscogens(art.53).
Ustaleniekatalogutychnormjestkwestiąsporną.KomisjaPrawaMiędzynarodowego
ONZ,zajmującsięzagadnieniemiuscogens,uchyliłasięodustaleniatakiegokatalogu.
Normamitakimisąjednakniewątpliwienp.zakazagresji,zakazinterwencji,prawo
narodówdosamostanowienialubniektórenormyprawamiędzynarodowegoocha-
rakterzehumanitarnym(np.zakazludobójstwa,zakazzabijaniajeńcówwojennych).
D.Hierarchianormprawamiędzynarodowego.Normyprawamiędzynarodowego
mająwzasadziejednakowąmocwiążącą.Ichwzajemnystosunekopierasięwięcna
zasadach:lexspecialisderogatlegigenerali(prawoszczególneuchylaprawoogólne)oraz
lexposteriorderogatlegipriori(prawopóźniejszeuchylaprawowcześniejsze).Jednakże
możnazauważyćkształtowaniesiępewnejhierarchiinormprawamiędzynarodowego.
Popierwsze,istniejąnormyocharakterzeiuscogens,awięcnormy,któreniemogąbyć
uchylonewstosunkachmiędzystronami.
Podrugie,KartaNarodówZjednoczonychjestnormąocharakterzenadrzędnym
wstosunkudowszystkichinnychnormwtymsensie,żezgodniezjejart.103:nWrazie
sprzecznościpomiędzyobowiązkamiczłonkówNarodówZjednoczonych,wynikającymi
zniniejszejKarty,aichzobowiązaniamiwynikającymizjakiegośinnegoporozumienia
międzynarodowego,pierwszeństwobędąmiałyichobowiązkiwynikającezniniejszej
Karty”
.KartaNarodówZjednoczonychjestwięcumowąocharakterzejakgdybykon-
stytucyjnym.Takjakwprawiewewnętrznymcałeustawodawstwomusibyćzgodne
zkonstytucją,takdlaczłonkówONZwszystkieichzobowiązaniamiędzynarodowe
powinnybyćzgodnezKartą.
34
35
36
15
Dz.U.z1990r.Nr74,poz.439.
