Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.Prawomiędzynarodowewokresiekapitalizmu
47
Dlarozwojuprawamiędzynarodowegonajwiększeznaczeniemiałtraktatwestfalski.
Traktatpoważnieosłabiłcesarstwoiprzyznałponadtrzystupaństwomniemieckim
prawiecałkowitąsuwerenność,aprzedewszystkimprawoutrzymywanianormalnych
stosunkówmiędzynarodowych.Zwiększyłotoznacznieliczbępodmiotówprawamię-
dzynarodowego.
Wokresietymwstosunkachmiędzynarodowychrządziłaprzedewszystkimsiła.Nie
byłożadnychzasadchroniącychpaństwasłabszeprzedzachłannościąsąsiadówczyna-
rodyprzedpozbawieniemichwolności.Jaskrawymprzykłademprzemocyinieliczenia
sięzprawaminarodówbyły,dokonanepodkoniectegookresu,rozbioryPolski(1772,
1793i1795)iwykreśleniejejnaprzeszłowiekzlistysuwerennychpaństw.
71
4.Prawomiędzynarodowewokresiekapitalizmu
Dlapowstanianowejformacjispołeczno-politycznejdecydującymimomentamibyły:
zwycięskawojnaoniepodległośćUSA(1775-1783)orazWielkaRewolucjaFrancuska
(1789).RewolucyjnaFrancjawwalceprzeciwkopróbominterwencjizbrojnejmonar-
chistycznejkoalicjiwysunęłacałkowicienowe,postępoweidemokratycznezasady
prawamiędzynarodowego.
Politycewojendynastycznychizaborów,nieliczącychsięzwoląnarodów,przeciwstawiła
onazasadęsuwerennościnarodu,nieinterwencjiinienaruszalnościterytorialnejoraz
zasadęformalnejrównościpaństw.Zasadytezostałyprzyjętewwieludokumentach
zokresurewolucjifrancuskiej.
Naprzykładprojektdeklaracjiprawamiędzynarodowego-przedstawionyKonwentowi
23.04.1795r.przezH.Grégoire-przewidywałm.in.:
2.Wszystkienarodysąwstosunkachwzajemnychniezawisłeisuwerenne,bezwzględu
naichskładliczbowyirozległośćzajmowanegoprzeznieterytorium.Tasuwerennośćjest
niezbywalna.
6.Każdynaródmaprawoustanawiaćizmieniaćformyswegorządu.
7.Żadennaródniemaprawawtrącaćsiędorządówinnychnarodów.
9.Cojestniewyczerpalnelubnieulegającezniszczeniuwużyciu,jakmorze,należydo
wszystkichiniemożebyćwłasnościążadnego.
10.Każdynaródjestpanemswegoterytorium.
12.Każdynaródmaprawoodmówićwstępunaswojeterytoriumiwydalićcudzoziemców,
jeżelitegowymagajegobezpieczeństwo.
16.Przymierzamającenaceluwojnęzaczepnąoraztraktatylubsojuszemogąceszkodzić
interesomjednegonarodustanowiązamachnazbiorowośćludzką.
17.Każdynaródmożeuciecsiędowojnydlaobronyswojejsuwerenności.
72
