Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ryshistorycznyopiekizdrowotnejnaddzieckiem
WXXwiekurozwójpolskiejmyślipediatrycznejnastępowałstopniowozchwilą
uzyskanianiepodległościw1918roku.PowznowieniudziałalnościUniwersytetu
WarszawskiegoSzymonStarkiewiczprzełożyłzniemieckiegopodręcznikpediatrii
B.SalgenZaryswspółczesnejnaukiochorobachdzieci”,którywydanojuż
w1918roku.Byłonźródłemwiedzypediatrycznejdlapolskichstudentówmedycyny
przezkilkanaścielat.Dopierow1930rokuukazałsięnZaryspediatrii”Władysława
Bujaka,aw6latpóźniejobszernytrzytomowypodręcznikpediatriipodredakcją
WacławaJasińskiego.WtymczasiepodredakcjąStanisławaKopczyńskiegowydano
równieżwartościowypodręczniknHigienyszkolnej”.
WdrugiejpołowieXXwiekuukazałosiękilkaoryginalnychrodzimychpod-
ręcznikówpediatrii,opracowywanychpodredakcją:R.Barańskiego,T
.Chrapo-
wickiego,S.Popowskiego(1955),K.Jonschera(1956),T
.Rafińskiego(1963,
1966),O.SzczepskiegoiM.Walczaka(1984,1991),B.Pawlaczyka(dlapielęgnia-
rek)(1990),B.Górnickiego,B.DębieciL.Baszczyńskiego(1985,1995),K.Ku-
bickiejiW
.Kawalec(1999),orazprzekładówznanychpodręczników,główniezję-
zykaangielskiego(W.E.Nelson,1996)iniemieckiego(G.FanconiiA.Wallgren,
1971,D.Palitzsch,1976,M.Hertl,1993).Ponadtowydanowielespecjalistycznych
pediatrycznychpublikacjiksiążkowych.
WśródznaczącychpolskichpediatrówprzełomuXIXiXXwiekuniemożna
pominąćnastępującychnazwiskigłównegokierunkuichzainteresowań:
•
StanisławKamieński(1860–1913)–fizjologiarozwojudziecka,
•
LudwikAnders(1854–1920)–problematykaspołeczno-organizacyjna,
•
AnnaTomaszewicz-Dobrska(1854–1918)–pierwszakobietalekarkawPol-
sce–położnictwo,żywienieniemowląt,zagadnieniahigieniczno-społeczne,
•
JanRaczyński(1865–1918)–krzywica(rolawapniaisłońca),biegunki,
•
JózefBrudziński(1874–1917)–drobnoustrojewetiologiizakażeńpokarmo-
wych;zapaleniaoponmózgowo-rdzeniowych.
•
JulianKramsztyk(1851–1926)–chorobyzakaźne(płonica),higiena.
•
JózefPolak(1857–1928)–higienaizdrowiepubliczne;
•
StanisławKopczyński(1873–1933)–organizatorhigienyszkolnejiautor
podręcznikówztejdziedziny.
•
KsaweryLewkowicz(1869–1958)–zapaleniaoponmózgo-rdzeniowych,
gruźlica,chorobareumatyczna.
Wlatach20.i30.XXwiekuklinicznaipiśmienniczadziałalnośćpediatrycznasku-
piałasięnazagadnieniachostrychiprzewlekłychchoróbzakaźnychudzieci,bakterio-
logii,epidemiologiiihigieny.Rozwijałasiępediatriazapobiegawcza.Powstawałypo-
radniedlaciężarnychimatekkarmiącychorazstacjeopiekinaddzieckiem.
WPoznaniuEwaiJanuszZeylandowiewprowadziliszczepieniadzieciprzeciwgruźlicy.
Wśródzasłużonychpediatrówokresumiędzywojennego,którzyzginęlizrąkhi-
tlerowców(rozstrzelanilubwobozie),wymienićtrzebanastępującenazwiska:
•
StanisławProgulski(1874–1941)–odpornośćwchorobachzakaźnych,
•
TadeuszŻeleński-Boy(1874–1941)–tężec,płonica;żywienieniemowląt,
pediatriaspołeczna,
22
