Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozwójdziecka
staniekościczaszki(szwówczaszkowych)odbywasiędookoło18.miesiącażycia.
Naszczyciegłowy,wmiejscupołączeniakościczołowejiciemieniowych,wyczuwa
sięmiękką,romboidalnąprzestrzeń,tzw.ciemiączkoduże.Jegoocenamożebyć
przydatnadorozpoznanianiektórychchoróbizaburzeńrozwojowychniemowlęcia
(odwodnienie,wzmożenieciśnieniaśródczaszkowego,proceskrzywiczy).
Kończynysąkrótsze.środekciężkościumiejscowionyjestpowyżejpępka
(udorosłychnapoziomiespojeniałonowego).
Wokresiepierwszegomiesiącażyciapopoczątkowym(fizjologicznym)spadku
masyciała(10–15%masyurodzeniowej)noworodekprzybiera500–600g.
Miarądojrzałościnoworodkajestprzedewszystkimrozwójfunkcjioddychania,
sprawnośćmechanizmówtermoregulacyjnychijegorozwójnneurologiczny”(p.
rozdz.7–badanieneurologiczneniemowlęcia).
Wydolnośćoddechowanoworodkauwarunkowanajeststopniowymdojrzewa-
niempłucpłodu,conastępujewIIpołowieciąży.Bardzoważnąrolęodgrywatu
surfaktant,któregowytwarzaniezaczynasiępo20.tygodniuciąży,osiągającpra-
widłowestężeniepo37.tygodniużyciapłodowego.Surfaktantobniżanapięcie
powierzchniowewpęcherzykachpłucnych,dziękiczemudochodzidoobniżenia
ciśnienianiezbędnegodorozprężeniapłuc.Wczasieporoduobwodowebodźce
czuciowe,cieplneisłuchoweorazwystępującakwasicapobudzająośrodekodde-
chowy.Stopniowowzrastailośćzalegającegowpęcherzykachpowietrzaizmniej-
szasięwysiłekoddechowy.Podczaspierwszegooddechunastępujerozprężenie
płuciwypełnieniekrwiąnaczyńwłosowatych.
Przerwaniuulegakrążeniełożyskowe,dochodzidozamknięciaotworuowalne-
goiprzewodutętniczegoBotalla.OdstopniautlenowaniakrwiijejpHwznacz-
nymstopniuzależykształtowaniepoczątkowochwiejnegokrążeniapłucnegoidu-
żegosystemu.Prawidłowaczynnośćsercaunoworodkawahasięwgranicach
120–160/min,aczęstośćoddechów40–60/min.
Mechanizmytermoregulacyjnenoworodkaniesąjeszczepełnosprawne.Im
mniejszadojrzałośćnoworodka(wcześniaka),tymmniejsprawneprocesyadapta-
cyjne.Prawidłowatemperaturaciałanoworodkawynosi370C.Pourodzeniuulega
onaobniżeniu.Sprzyjatemurównieżnieproporcjonalniedużapowierzchniamasy
ciała.Dochodzidowydzielanianoradrenaliny,powodującejskurcznaczyńobwo-
dowych,zwiększenieTSH,warunkującegoprzejściowozwiększonewydzielanie
hormonówtarczycy.Tądrogąnastępujeaktywacjametabolizmubrązowejtkanki
tłuszczowejdowytwarzaniaciepła.Niewielkiezapasyglikogenuwwątrobiewy-
czerpująsięjużwpierwszejdobieżycia.Niedobórglikogenunarastauwcześnia-
ków,copogłębiająwystępująceczęstotrudnościzżywieniem.Deficytenergetycz-
nywystępujeszybciejuniedogrzanegoichoregowcześniaka,któryzużywa
wówczasdwukrotniewięcejtlenu.Towarzysząceczęstouszkodzenieośrodkowego
układunerwowegozaburzaośrodkowąregulacjętemperaturyciałanoworodka.
Unoworodkówrzadziejdochodzidopodwyższeniatemperaturyciałajako
sygnałuzakażenia.Zjawiskopoceniasięwystępujetylkounoworodkówdonoszo-
nych.Wcześniakiponiżej32.tygodnianiepocąsię.Ukażdegochoregonoworodka
temperaturaciałapowinnabyćmonitorowana,abyzapewnićrównowagęmiędzy
wytwarzaniemautratąciepła.
44
