Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowadoszóstegowydania
15
Ówbłądjestzrozumiałydlaprzedstawicielipewnychwspółcze-
snychprądów.Hasłanzwrotukuobiektowi”czynzdalaodsubiek-
tywizmu”stałysiępopularne,podobniejaknzmartwychwstanie
metafizyki”inprzezwyciężeniefilozofiitranscendentalnej”.
nRacjonalista”Kantpojawiasięjakowielkaprzeszkodanowego
metafizycznegorozwoju,aonneokantystach”mówisięjakonaj-
gorszychnreakcjonistach”.SpotykamsięzwyrażeniemnKantow-
skiezwapnienie”.Wtejsytuacjiświadomościczasunależyznaci-
skiempowiedzieć,żeobiektywiściinowocześninontolodzy”nie
mogąpowoływaćsięnaLaska,którynietylkowyszedłod
Kanta,leczrównieżzawszewidziałwłaściwyzwrotfilozofii
nowożytnejwnprzewrociekopernikańskim”.Jakwiedząjego
przyjaciele,onśmiałbysięsarkastycznietylkoztakiegopodziwu
dlajegoprzezwyciężeniaKantowskiegosubiektywizmu.
Gdybybyłyjakieśwątpliwościdotyczącewcześniejopubli-
kowanychksiążek,towyjaśniajeteraztrzecitomdziełzebra-
nych,wktórymLaskwalczywłaśnieoKanta.Widzimytutaj,
jakdalekoidącysubiektywizm-jeślichcemyużywaćtegowie-
loznacznegohasła-nabieraznowuuLaskawjegoostatnim
okresiedecydującegoznaczenia.Ztegopowinniuczyćsięjego
zwolennicy-ipodkreśliłemtowprzedmowiedotegopisma-
gdyżzpewnościąujawniasięto,żeLaskwzasadzieznajduje
siębliżejmojegoWprowadzeniadoteoriipoznania,niżmożna,
ibyćmożenależałoby,przypuszczaćnapodstawieopublikowa-
nychzajegożyciaksiążek.
Zresztąalternatywy,takiejakpodmiotlubobiektczyKan-
tyzmlubmetafizyka,niestojąnaprzeszkodzie,gdyzmierzasię
doostatecznegowyjaśnieniakwestiiświatopoglądu.Obszerna
filozofianiemożeobyćsięanibezpodmiotu,anibezobiektu,
acodotyczymetafizyki,tojejproblemniejesttakiprosty,jak
tomożnamyślećprzyobecnymuwielbieniutegosłowa.Wżad-
nymrazienaukaniemożepowrócićznowudopewnegorodzaju
metafizykiintelektualistycznej,którejteoretycznepod-
stawyzakwestionowałKantzistotnychpowodównakorzyść
szerokorozumianejnaukioświatopoglądzie.Wtedy
właściwyminreakcjonistami”bylibynieneokantyści,leczmeta-
fizycy.
Mimotoniemożnaobstawaćprzy(najszerzejrozumianej)
nfizyce”lubświeciezmysłowym.Możnatrzymaćsię
