Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2
Kresomózgowie–półkulemózgu
Koramózguczłowiekazawieraokoło16mldneuronów,czyli19%wszyst-
kichneuronówmózgu,istanowi80%masymózgu[1].Większączęśćpółkul
mózgowychpokrywatzw.koranowa(neocortex),zbudowanazsześciuwarstw.
Pozostałakora,tzw.allocortex,tworzonaprzezformacjęhipokampaizakręt
przyhipokampowyorazkoręśródwęchową,jestzbudowanaz3-5warstw[2].
Wkorzeneuronypobudzeniowesąglutaminianergiczne,aneuronyhamują-
ce-GABA-ergiczne.Tradycyjniewyróżniasięwkażdejpółkuli43polakory
ocharakterystycznejbudowieiukładziewłókienmielinowychwedługklasy-
fikacjistworzonejnapoczątkuXXwiekuprzezKorbinianaBrodmanna.Nowa
parcelacjakory,opracowanazzastosowaniembadańrezonansowychikonek-
tomiki,wyróżniaokoło200póloodmiennejbudowiekomórkowej,funkcji
ipołączeniach[3].
Specyfikęfunkcjonalnąnadająkorzeaferentyzestrukturpodkorowych,
przedewszystkimzewzgórza(np.korawzrokowa,słuchowaitp.).Natomiast
specyfikęrodzajuaktywacjinadająkorzedochodzącedoniejwłóknaukładów
neuromodulacyjnych-cholinergiczne(zjądrapodstawnegowielkokomórko-
wegoMeynerta),noradrenergiczne(zjądramiejscasinawego),dopaminergicz-
ne(zpolabrzusznegonakrywki)iserotonergiczne(zjąderszwu)(ryc.2.1).
Każdyrodzajneuromodulatorowychwłókienaferentnychmaswoistywpływ
nafunkcjonowanieróżnychobszarówkory,sterującychnp.uwagą,emocjami
czypamięcią.Sterujątakżeregulacjąsnuiczuwania.Transmisjasygnałuprzez
układyneuromodulacyjneodbywasięiprzezsynapsy,iprzeztransmisjęobję-
tościową,docierającwtensposóbtakżedoreceptorówpozasynaptycznych.Po-
ziomneuromodulatorówwkorzejestniecozróżnicowany.Acetylocholinama
wyższypoziomwpłatachskroniowychiczołowychniżpotylicznychiciemie-
niowych[4].Unerwieniedopaminergicznejestskierowaneprzedewszystkim
dokoryczołowejiskroniowej[5].Zkoleiunerwienieserotonergiczneinorad-
renergicznejestobfiterównieżwkorzepotylicznejiciemieniowej[6].Część
włókienzmiejscasinawegooprócznoradrenalinyzawieradopaminęirzutuje
dohipokampa[7].
Strukturymózgupołączonesąskomplikowanymiirozbudowanymisyste-
mamiwłókiennerwowych.Istotabiałastanowimniejwięcej50%objętościpół-
kulmózgu.Zmielinizowaneaksonytworzą135000kmpołączeń,aichukład
wskazujenaregionalizacjęobszarówistotyszarejkorysterującychfunkcjami
poznawczymi,wykonawczymiiemocjami.Wpołączeniachbiegnącychwobrę-
biepółkulmózguwyróżniamywłókna:
>projekcyjne;
>spoidłowe;
>kojarzeniowe[2].
22
Wstęp
