Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wleczeniustanówlękowych,atakżewbezsenności,niepokoju,napięciumię-
śniowym,abstynencyjnymzespolealkoholowymczypremedykacjidozabiegów
chirurgicznych.Zauważonoteż,żepewienodsetekchorychwykazujetenden-
cjędouzależnieniaodtychleków.Wykazanorównież,żemechanizmdziała-
niabenzodiazepinpoleganawzmaganiuaktywnościukładuGABA-ergicznego
poprzezdziałanienareceptoryGABA
A.Naprzełomielat70.i80.wprowadzono
triazolowąpochodnąbenzodiazepiny,alprazolam,którywtejgrupieleków
zacząłzyskiwaćcorazwiększąpopularność.
Wlatach90.,wzwiązkuzwdrożeniemdolecznictwapsychiatrycznegole-
kówzgrupySSRIiichpromocjądoleczeniazaburzeńlękowych,zaczętowyol-
brzymiaćpotencjałuzależniającybenzodiazepinizniechęcaćdoichstosowania.
Przykładempewnejhipokryzjinazewniczejbyłonazwaniezespołuodstawienia
pobenzodiazepinachwithdrawalsyndrome,apolekachzgrupySSRI-discon-
tinuationsyndrome.Indoktrynacjalekarzyipacjentówwtymzakresiebyłatak
skuteczna,żeniektórzychorzybardziejzaczęlisiębaćuzależnieniaodbenzo-
diazepinniżcierpieniazpowoduobjawów,którelekitemogłybyskutecznie
łagodzić[27].
Mimotychproblemówbenzodiazepinystanowiąnadaljedneznajczęściej
używanychlekówzarównowchorobachpsychicznych,jakiwmedycyniesoma-
tycznej.Ichzaletąjestszybkiedziałanieprzeciwlękowe(jużpokilkuminutach)
idobratolerancjasomatyczna.Benzodiazepinymogąbyćstosowanewleczeniu
krótko-idługoterminowym.Ichpotencjałuzależniającyjestprawdopodob-
niewyolbrzymianyiprzyprawidłowymstosowaniumożnatemuskutecznie
zapobiec[27].
Zlekówanksjolitycznychoinnymmechanizmiedziałaniamożnawymienić
pochodnąazapironu,buspiron,wprowadzonyw1986roku,będącyagonistąre-
ceptorówserotoninowych5-HT
1AiantagonistąreceptorówdopaminowychD
3
iD
4.Wodróżnieniuodbenzodiazepin,buspironniewpływanaukładGABA-
-ergiczny,niemapotencjałuuzależniającego,ajegodziałanieprzeciwlękowe
przejawiasiępo2tygodniach.
6
Rozwójlekówprokognitywnych
Terminem„lekiprokognitywne”określasięśrodkipoprawiającefunkcjepo-
znawcze(odłacińskiegoczasownikacognosco-poznaję).Nazwatajestobecnie
najczęściejużywana.Stosowanejestrównieżokreślenie„lekinootropowe”
,
odgreckichsłów:nous-rozumitrepein-skierować,którepółwiekutemu,
wroku1972,zaproponowałrumuńskibadaczCorneliuGiurgea(1923-1995).
Lekiprokognitywneobejmująwielegrupśrodków,wtymsubstancjewy-
korzystywanedlapoprawypamięciiskutecznościnauki,stosowanerównież
uosóbzdrowych,atakżeśrodkipobudzające,podawanewnarkolepsjioraz
16
Wstęp
