Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
odwołaniadokoncepcjiK.Lorentza,zktórąE.H.Eriksonma,wedługWit-
kowskiego(2000,s.254),„(…)szeregpunktówwspólnych”.Korzystam
wtymmiejscuzjegopodejściaewolucyjnego,aszczególnietegojego
aspektu,którydotyczyewolucjikulturowej.Zwracamteżuwagęnacoraz
trudniejszedorealizacjizadaniedotycząceintymnościwzwiązkach
zludźmiisolidarnościznimi.Wróżnicującymsięotoczeniuspołecznym
coraztrudniejobliskośćpsychiczną,zbliżeniesiędodrugiegoczłowieka,
bycieznimnietylkowbiologicznym,seksualnymzwiązku,aleteż,amoże
przedewszystkimspołecznym,kulturowym(Freud,za:Erikson,2002,
s.18).
Trzecirozdziałpoświęconyjestprzybliżeniudosiebiezjawiskwyja-
śnianychprzezkoncepcjęL.S.WygotskiegoiE.H.Eriksona.Szczególnie
ważnejestturozwinięcie,dziękipracomWygotskiego,postulatuEriksona
dotyczącegorozwojusyntetyzującejfunkcjiego.Wskazuję,żewzrostjej
mocyzwiązanyjestzrozwojemwyższychformdziałańumysłowych.Po-
przezwplataniemowywnaturalnyrozwójfunkcjiintelektualnychzmienia
sięichcharakter,stająsięonefunkcjamiuświadomieniaisamouświado-
mienia.Procestendecydujenietylkoodowolnościdziałańczłowieka,ale
iojegopoczuciutożsamości.
Treściączwartejczęścijestcharakterystykaporównawczadwóchform
kryzysuwystępującegowsposóbnormatywnywkulturowymrozwoju
dzieciimłodzieży.Dokonujępodziałukryzysównastrukturalneifunkcjo-
nalne.Pierwsze,odkryteiopisaneprzezL.S.Wygotskiego(2002a,2002f),
dotycząprzekształceńwewnętrznych,przestrajaniasięsystemupsychofi-
zycznego,czegowtórnymiskutkamijestpogorszeniesięrelacjidziecka
zjegootoczeniem.Drugie,odkryteiopisaneprzezE.H.Eriksona(2002,
s.19),dotycząwydolnościego,działającego–jaksamokreśla–poprzez
funkcjeumysłu,wcelurozwiązywaniarealnychkonfliktów,rozgrywają-
cychsięcykliczniemiędzyformującymsięsystemempsychofizycznym
człowieka,ajegospołeczno-kulturowąsytuacją.Konfliktytespowodowane
sąprocesemdojrzewaniairozwojufunkcjonalnego,wkonkretnychwarun-
kachtejnowejorganizacjipsychofizycznej,którawpodstawowymformie
ukształtowałasięwokresiekryzysustrukturalnego.Kolejnyrozdziałkon-
tynuujetenwątekanaliz.Tujednakomawiamkonkretnątreśćposzczegól-
nychokresówkryzysu.ZazębiajączesobąopisyrozwojuWygotskiego
iEriksona,rekonstruujęcałośćokresówkryzysuwrozwojudzieciimło-
dzieży.
Wostatnichtrzechrozdziałachksiążkiodnoszęwcześniejopracowany
konstruktdorzeczywistościwychowawczej.Wrozdzialeszóstymnakładam
gonacyklśrodowiskrozwojukulturowego,zeszczególnymuwzględnie-
niemcykluśrodowiskszkolnych.Tenzabiegpozwalazobaczyć,który
21
