Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Karapozbawieniawolnościijejfunkcje
51
Karapozbawieniawolnościjestkarąjednolitą,zróżnicowanąjedyniecodo
czasujejtrwania.Kodekskarnyz1997rokuprzewiduje:terminowepozbawie-
niewolnościodjednegomiesiącadopiętnastulat,karędwudziestupięciulat
pozbawieniawolnościorazkarędożywotniegopozbawieniawolności.Uwagę
zwracazaskakującybrakpośredniegorozwiązanialublukamiędzypierwszą
adrugązwymienionychkarkryminalnych(nieorzekasięnp.karypozbawienia
wolnościosiemnaścieczydwadzieściajedenlat).
ObowiązującyKodekskarnyz1997rokubyłnowelizowanyponadsześćdzie-
siątrazy.Najnowszajegonowelizacja,jużnazywanawielką,wchodziwżycie
pierwszegolipcabieżącegoroku.Nowelizacjatawrazzwcześniejuchwaloną
reformąpostępowańkarnychmadoprowadzićdo:obniżenialiczbyosóbskaza-
nychprzebywającychwpolskichzakładachkarnych,częstszegoorzekaniakary
grzywnyikaryograniczeniawolnościorazzmniejszenialiczbyorzekanejkary
więzieniawzawieszeniu.Skutecznośćkarygrzywnymasięzwiększyćmiędzy
innymipoprzezobowiązkowewpisanieosobyzalegającejzwpłatądorejestru
dłużników.Karaograniczeniawolnościpolegaćbędziemiędzyinnyminaobo-
wiązkuwykonywanianieodpłatniekontrolowanejpracynacelespołeczneoraz
obowiązkupozostawaniawmiejscustałegopobytulubwmiejscuwyznaczonym
zzastosowaniemdozoruelektronicznego.
Karawięzieniawzawieszeniubyławopiniiresortusprawiedliwościnietylko
nazbytczęstostosowana(oceniasię,żewokoło60%przypadków),alejedno-
cześnieniespełniałaanifunkcjiodstraszającej,aniwychowawczej.Nowanowe-
lizacjawprowadzatakżemożliwośćorzekaniakarymieszanej,tojestkrótkoter-
minowejkarypozbawieniawolnościpołączonejnastępniezkarąograniczenia
wolności.
Wobecsprawcównajpoważniejszychprzestępstworazsprawców,którzy
nierokująpoprawy,możnabędziestosowaćrepresjesurowszeniżdotychczas.
Wprowadzasięzatemmaksymalnąkaręwięzieniadolatdwudziestu(dotąd
byłotopiętnaścielat)obokobecnienadalobowiązującychdwudziestupięciu
latwięzieniaorazkarydożywocia.Nowelizacjawprowadzatakżenowezasady
wymierzaniaśrodkówzabezpieczającychstosowanychzamiastkarywstosunku
doosóbchorychpsychicznielubuzależnionych.
Każdegodniawcywilizowanychkrajachświatadoświadczająkarybez-
względnegopozbawieniawolnościsetkitysięcymężczyznikobiet.Karatasta-
nowifilarpolitykipenalnejwiększościpaństwifundamentichsystemówkar
kryminalnych(np.Śliwowski,1981).
Uwięzienieiutratawolnościjestkarąkryminalnąspecjalnązewzględuna
jejtylkowłaściwecechyidolegliwości.Karapozbawieniawolnościstałasię
odsamegopoczątkuprzedmiotemrozważańirefleksjinajpierwfilozoficzno-
-etycznychiprawnych,azczasemtakżesocjologicznychipsychologicznych.
Rozstrzyganonaprzykładzagadnieniewolnościiprzymusu,problemwolności
