Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
niezależnieodwiekupacjenta.Jednakosobystarszezpowodubrakuwiedzy,zaburzeńfunk-
cjipoznawczych(problemówzpamięcią,nierozumieniapoleceńitreściulotek),zaburzeń
wzroku(np.niemożnościprzeczytaniaulotkinapisanejdrobnymdrukiem),pogorszeniasłu-
chu(iwkonsekwencjiniedokładnegozrozumieniazaleceńlekarza)mogąpopełniaćbłędy
wprzyjmowaniuleków.Naprzykładdzielątabletki,którychnienależydzielić,krusząje,mimo
żepowinnybyćpołykanewcałości,wysypujązawartośćkapsułek,rozpuszczająwpłynach
innychniżwoda,połykajątabletki,którepowinnybyćtrzymanewustachażdorozpuszczenia,
niewłaściwiestosująlekiwziewne,niepotrafązałożyćsobieczopkaitd.Abywyeliminowaćte
błędyitymsamymzachowaćodpowiedniewłaściwościpostacileku,niezbędnajestznajomość
barieredukacyjnychosóbstarszychorazumiejętnośćkomunikowaniasięznimiiudzielania
jasnychinstrukcji.Bardzoważnejestdokładnewyjaśnienie,wjakisposóbnależyprzyjmować
lek–trzebanp.poinformowaćpacjenta,żepewnelekiprzyjmujesięnaczczo,ainnychnie
wolnopopijaćsokiemgrejpfrutowym,żewtrakcieleczeniapowinnosięstosowaćograni-
czeniadietetyczne,np.unikaćmleka,preparatówwapniowychlubmagnezowych,żeczopek
należypalcemwprowadzićgłębokodoodbytnicy,abyzapobiecjegousunięciu,itd.Zwolnienie
motorykiprzełykumożepowodowaćzatrzymaniewnimtabletki,dlategoosobomstarszym
należyprzypominaćopopijaniulekówwodąoobjętościprzynajmniejpółszklanki(tab.4.1).
Trzebapodkreślać,jakważnesąregularnośćstosowanialekuizachowanieodstępówczasowych
pomiędzykolejnymidawkami.Teuwagiwydająsięoczywiste,wpraktycejednakpacjencibar-
dzoczęstopopełniająbłędywprzyjmowaniuleków,corzutujenaskutecznośćfarmakoterapii.
TABELA4.1.
Zmianywfarmakokinetycelekówpodwpływemstarzeniasięorganizmu
Fazy
Uwalnianie
Wchłanianie
Dystrybucja
Zmianyzwiązanezestarzeniemsię
Zaburzeniapamięci
Zaburzeniakomunikacji
Upośledzeniezmysłówwzroku,słuchu
Zwolnionamotorykaprzełyku
PodwyższonepHtreściżołądkowej
Spowolnioneopróżnianieżołądka
Zmniejszonyprzepływtrzewny
Zmniejszonapowierzchniawchłaniania
(zmniejszeniepowierzchnikosmków
jelitowych)
Zwolnionyruchrobaczkowyjelit
Zwiększeniemasytłuszczowejciała
Zmniejszeniemasybeztłuszczowejciała
Skutkistarzeniasię
Błędywstosowaniuleku(np.dzielenie
tabletek),niezgodnezzaleceniami
przyjmowanieleku–mogązmieniać
jegoskuteczność
Opóźnienieprzejściasubstancjileczniczej
dożołądka
Możliwenieznacznezmniejszenie
wchłanianiasubstancjiocharakterze
słabychkwasów
Pogorszeniewchłanianiapowoduje
obniżeniewartościstężenia
maksymalnegosubstancjileczniczej
wekrwi(C
substancjileczniczejnieulegazmianie
zpowoduwydłużeniaczasuwchłaniania
(AUCpozostajebezzmian)
Wzrostobjętościdystrybucjidlaleków
lipofilowychiwydłużenieichczasu
półtrwania–możeprowadzić
dokumulacjileku
max),aleilośćwchłoniętej
4.1.WYBRANEASPEKTYFARMAKOKINETYKILEKÓWWORGANIZMIEOSÓBSTARSZYCH
33