Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Rozdziałpierwszy.Pojęcieiistotasamorząduterytorialnego
ralizujeiprzekładanarelacjemiędzyspołecznościami.Zasadapomocniczości
głosi,żespołecznośćwyższegorzęduniepowinnaingerowaćwwewnętrzne
sprawyspołecznościniższegorzędu,pozbawiającjąkompetencji,leczraczej
winnawspieraćjąwraziekoniecznościipomócwkoordynacjijejdziałań
zdziałaniamiinnychgrupspołecznychdladobrawspólnego32.
Wzależnościoddziedzinyżyciaspołecznegoregulowanejprawemzasadata
zostajezastosowananagrunciedanejgałęziprawaiskonkretyzowanaodpo-
wiedniodopotrzeb.
Zewzględunapowagęzasadysubsydiarnościijejwpływnakształtitreść
ustawodawstwaprzejawówjejobowiązywaniaiprzestrzeganianależyszukać
zwłaszczanatrzechpłaszczyznachobowiązywaniaprawamiędzynarodowego
iwewnętrznego,amianowicie:
1)filozoficznej-jakopewnejideipozwalającejnaanalizęwspółczesnych
społeczeństw;
2)prawnoustrojowej-jakozasadykonstytucyjnejstanowiącejodwołanie
dopozaprawnychsystemównormatywnychorazdyrektywędlaustawo-
dawcycodosposobukonstrukcjisystemuprawnoinstytucjonalnegoire-
dystrybucjikompetencji;
3)merytorycznej-jakokryteriumoceniającegozakreskompetencjipo-
szczególnychośrodkówdecyzyjnychisposobówrealizacjitychkompe-
tencji33.
subsydiarność
Subsydiarnośćjestzasadąpodziałuwładzy,oddołudogóry.nPostulujeona,
żenigdynienależypowierzaćjednostcewiększejtego,comożezrobić,równie
wydajnie,jednostkamniejsza.Oznaczato,iżjednostkiwiększedziałająwyłącz-
niewdziedzinach,wktórychichwielkośćdajeimprzewagęnadjednostkami
mniejszymiwpostaciefektywnościtegodziałania”34.Niemajednakżadnego
obiektywnego,merytorycznegokryteriumpozwalającegostwierdzić,kiedy
możliwościmniejszejjednostkisąwyczerpane.Ponadtootwartapozostaje
kwestia,ktomiałbyrozstrzygaćotym,czyikiedytakasytuacjazaistnieje.
Możnazatemstwierdzić,żeistotązasadysubsydiarnościjestdążeniedojak
najbardziejracjonalnegopodziałuwładzypomiędzyposzczególneszczeblejej
struktury,opartegonakryteriumefektywności.
DefinicjasubsydiarnościzawartazostaławEuropejskiejKarcieSamorządu
Lokalnego,którejart.4ust.3stanowi:nGeneralnieodpowiedzialnośćzasprawy
32
JanPawełII,Centesimusannus[w:]Dokumenty...,cz.1,s.411.
33
Z.Zgud,Zasadasubsydiarności...,s.20.
34
F.Saint-Ouen,Podziałwładzywdemokracjieuropejskiej,ST1991/6,s.4.
