Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Rozdziałpierwszy.Pojęcieiistotasamorząduterytorialnego
Częstojednostkomautonomicznymprzypisujesięuprawnieniedowydawa-
niaprzepisówprawnych,traktująctojakocechęodróżniającąodsamorządu.
Autonomiazatemobejmowałabynietylkosferęadministrowania,lecztak-
żeustawodawstwo.Byłabywięcterminemszerszymodterminunsamorząd”
.
Jednakżepiśmiennictwoniemieckie,omawiającterminnsamorządnośćgmin”
,
posługujesięokreśleniemSelbstordnung,mieszczącwnimtakżeautonomiczne
prawogmindowydawaniaprzepisówprawnych46.Przepisytejednakmajązasięg
jedyniemiejscowyimogąbyćwydawanewyłącznienapodstawiekonkretnej
normyprawapozytywnego.Wątpliwościwynikajązprzemiennegostosowania
terminównsamorządność”inautonomia”
.Stądteżbiorąsięczęstepomyłkibądź
nieporozumieniawynikłezdosłownegotłumaczeniatekstówobcych.Azatem
wstosunkudogminnienależyużywaćterminunautonomia”
,lecznsamodziel-
ność”bądźnsamorządność”
.
Samodzielnagminaniejestjednostkąautonomicznąwznaczeniu,jakiena-
dajesiępojęciuautonomiiwdoktrynieprawapaństwowego47.Jestnatomiast
jednostkąnsamorządną”
.Wramachowejsamorządnościmieścisięprawodo
wydawaniaprzepisówmiejscowych48,władztwofinansowe,osobowe(wznacze-
niusamodzielnejpolitykipersonalnej),organizacyjneorazplanowe.Ponadto
samorządnośćmusibyćpowiązanazodpowiedzialnościąwłasnągminyza
samodzielniewykonywanezadania.
Samorządzatemniejestiniemożebyćorganizacjąautonomiczną49.Skoro
wykonujeadministracjępaństwowąnazasadziedecentralizacji,tobardzosilne
sąjegopowiązaniazpaństwem.Państwotobowiemzapośrednictwemswoich
organówmożewpływaćnadziałalnośćsamorządu.Oddziaływaniatemuszą
byćjednakżeściśleokreśloneprzepisamiprawa.Wrezultaciesamodzielność
samorząduupatrujesięniewcałkowitymuniezależnieniuodpaństwa,lecz
wprecyzyjnymokreśleniu,kiedyadministracjapaństwowamożeingerować
wobszarsamodzielnegodziałaniaorganówkomunalnych.Ingerencjeteprzy-
bierajązazwyczajpostaćoddziaływańnadzorczych.
46
Por.np.F.L.Knemeyer,DieStellungderGemeinden...,s.111.
47
K.Skotnicki,Pojęcieautonomii...,s.86,proponujenastępującądefinicjęautonomii:
nAutonomiajesttoformaustrojupaństwowegozagwarantowanegowaktachprawnychwładzy
centralnejioznacza,żeterytoriumbądźterytoriawyróżniającesięodpozostałychczęścipaństwa
przynajmniejjednącechąspecyficznąizuwaginaniąposiadająustanowionyprzeztęwładzę
zakresprawszerszychodtego,którymwładająjednostkiadministracyjno-terytorialnegopodziału
państwa”.
48
Por.E.Ochendowski,Prawotwórczafunkcjagminy,RPEiS1991/2,s.24;W
.Taras,A.Wró-
bel,Samodzielnośćprawotwórczasamorząduterytorialnego,ST1991/7-8,s.13in.;M.Szewczyk,
K.Ziemski,Prawomiejscoweaprzepisygminne,RPEiS1992/1,s.67in.
49
Z.Niewiadomski,Kierunkirozwojusamorząduterytorialnego,ST1991/1-2,s.83;por.też
U.W
.Schulze,SamorządterytorialnywNiemczech,PiP1992/6,s.37-38.
