Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
60
103040Perspektywamiędzykulturowa
CzęśćI.Teoretycznepodstawybadaniaseksualności
Kolejne,międzykulturowepodejściedoseksualnościczłowiekaumożliwiaspojrzenie
napostawyiprzekonania(wtymsystemywartości,systemymoralne)funkcjonujące
wdanejkulturze,atakżeichwpływimocdeterminowaniazachowańseksualnychoraz
pozostałychobszarówseksualności.
NiewątpliwiepionieramitegonurtubylisłynniantropolodzyMargaretMead(1901-
1978)iBronisławMalinowski(1884-1942).BronisławowiMalinowskiemu(1929)
zawdzięczamypierwszebadanianadwpływemobyczajowościseksualnej(wolności
ipermisywnościseksualnej)najakośćżycia,wtympoczuciezadowoleniaiogólnego
zdrowiaczłowieka,prowadzonenadwóchspołeczeństwachzamieszkującychwyspyna
południowymPacyku.
MargaretMead(1935)stworzyłanaukowepodwalinydlawspółczesnychbadań
psychologicznychisocjologicznychnadseksualnościąwujęciugender(roleseksual-
ne,stereotypyseksualnepłci).Stwierdziła,iżobecnywwiększościkulturpodziałról
społecznychzewzględunapłećjestuwarunkowanyraczejspołecznymioczekiwaniami
iprocesemsocjalizacjikobietimężczyznaniżeligenetycznieodziedziczonymipredyspo-
zycjami.Tradycyjnerolemężczyznzwiązanezpracą(biznes),walką(wojną),dominacją
izdobywaniempowstaływwynikupostrzeganiamężczyznjakosilnych,aktywnych
postaci,charakteryzującychsięwdziałaniudobrzerozwiniętąlogiką;kobietzaśjako
pasywnych,zależnych,emocjonalnychiopiekuńczych,więcpredestynowanychdoroli
matki,opiekunki.Takiezdeniowanierólnieznajdujejednakpoparciawgenetyce-kobiety
imężczyźnizostalinauczenitakichzachowańwtokusocjalizacji.Ichroleuwarunkowała
kultura,wktórejsięwychowali.
Niezwykleciekaweanalizyprowadzonerównieżzperspektywygenderzrealizo-
wałaSimonedeBeauvoir.Toodniejpochodzibiologiczneikulturowerozróżnieniepłci.
Wswojejpracy(Drugapłeć,1949)ukazywała,nailesposobówkobiecość,awszczegól-
nościkobiecaseksualnośćjestuwikłanawspołecznieikulturowoskonstruowanerole.
Ijaktrudnojezmienićbądźporzucić.
Ujmowanieseksualnościzkulturowegopunktuwidzeniaumożliwiaspostrzeganie
żnychprzejawówseksualnościczłowiekawjegozachowaniachirelacjachspołecznych
ikoncentrowaniesięnanich.Możemywięcsięzastanawiaćianalizowaćżneformy
poligamii-zjawiskopoliginii(formamałżeństwa,wktórymmężczyznaposiadawięcej
niżjednążonę)ipoliandrii(formamałżeństwa,wktórymkobietaposiadawięcejniżjed-
negomęża).Badacze,którzyzajmowalisiętymizjawiskami(Ford,Beach1951;Frayser
1985)doszlidowniosku,iżmonogamiajestswoistymfenomenem,zresztąstosunkowo
małopowszechnym-ponad80%społeczeństwnieposiadającychumiejętnościczytania
ipisaniauznawałozaswojąnormęzwiązkipoligamiczne.
Perspektywamiędzykulturowastajesięniezwykleaktualnaiważnawobecnychcza-
sach,gdymigracjeludnościimieszaniesięosóbzżnychkultur-spowodowanezmianami
politycznymiigospodarczyminaświecie-jesttakprosteipowszechnejaknigdydotąd.
BadanianadzachowaniamiseksualnymiPolaków(Izdebski2005)uświadamiają,jak
częstoaktywnośćseksualnapodejmowanazagranicą(gdziePolacy,szczególniewostat-
nichlatach,emigrująwposzukiwaniupracy)żnisięodpodejmowanejwkrajustałego
zamieszkania,czyliwPolsce.Możnazaobserwowaćzjawiskopodejmowaniazachowań
seksualnychowysokimstopniuryzyka(wielupartnerówseksualnych,przypadkowi