Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Stanowiskasłużebne
Dziewka(kuchenna,czeladna,piekarniana,folwarczna,dworska,
kredensowa):
Wdworkachipałacachzatrudnianodopomocysilne,robotnedziewczyny,
którenazywanowówczasdziewkami.SłowoDdziewka”byłozdrobnieniem
odDdziewa”,atodoXVIIIwiekuoznaczałoDdziewczynę”17.WXIXwieku
znaczeniezmieniłosięnaDsłużącą”,azczasemrównieżnaDnierządnicę”.
WXIX-wiecznychdworachpracownicenazywanorównieżDdziewczynami”,
coówcześnierównieżoznaczałoDsłużącą”.Wliteraturzepolskiejprzeczy-
tamy,żedziewkizajmowałysięcięższąpracąfizycznąwdomostwie.Poma-
gaływkuchniiwpiekarni,gdziewyrabianoiwypiekanopieczywo,stąd
dziewkinazywanokuchennymilubpiekarnianymi.Dziewkikuchennebyły
pomocnicamikucharki:myłynaczynia(pomywaczki),robiłysery,rozpa-
lałyogień,przygotowywałyjarzynyiskubałydrób.Przynosiływodę(np.
wwiadrachzestudnialbowdzbankach,domycia)orazwykonywałydrobne
posługi,jakściąganiedziedzicowiznógdługichbutów,przynoszenieobiadu
isamowaru.Stądteżnazywanojeteżkredensowymi-bowiemtowkreden-
sieprzebywałasłużbaitrzymanotamzastawę.Dziewkiczeladnedarłypierze
napierzynyipoduchy,częstowizbachczeladnych,prałyisprzątały-zajmo-
wałysięzamiataniemimyciempodłógczyszorowaniemkuchni.Dziewka
gospodarskadbałaoczystośćpodwórzaorazozwierzęta-karmiłabydło
odrób,doiłakrowy(dziewkaodkrów),sprzątaławstajniczychlewie.Słu-
żącetepracowałyrównieżwogrodzie,m.in.pielącgrządki.
Dziewki-jakosłużebneusytuowaneniskowhierarchiisłużących-nie
miałyreprezentacyjnychstrojów.WRososiółcebyłyboseiobdarte.WCzar-
nejWsirównieżchodziłyboso,anagłowienosiłychustki.Byływśródnich
Marcela,Zofia,HaliszkaiMarcyśka.
17Przypodawaniuetymologiiwyrazówiprzekształceńichznaczeńkorzystanoz:Długosz-
-KurczabowaKrystyna,Słownikszkolny.Etymologia,WydawnictwaSzkolneiPedagogiczne,Warszawa
1998.
23
