Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.STANOWISKA
wprzedpokojach.Mielionispecjalnemunduryzielone,obramowanezłotymi
galonami,szlifyzłotelubsrebrne,przezplecyzakładalitorbęmyśliwską”4.
Wwiekachpóźniejszychtakisłużącypełniłniekiedyfunkcjęstrzelca,czyli
zajmowałsięzmianąstrzelbinabijaniemichwczasiepolowań.WXIX-
-wiecznejliteraturzepolskiejspotkamysięzrzadkąjużposadąsłużebną.
Przykładowo:przybocznymstrzelcemksięciawAntoniniebyłKordacki,
leśniczy.StrzelcazatrudnianorównieżwSulmowie.NatomiasthrabiaZyg-
muntPodfilipskimiałnieodstępnegosłużącego-brodategostrzelcaHansa
Rożka.ByłtoDwspaniałyokaztegopokoleniastrzelców-Słowian,pocho-
dzącychzeŚląska,zGalicji,niewiadomoskąd,którzymówiązwykleparu
językami,umiejąsłużyć,strzelać,leczyć,informować,są,gdysięudadzą,
nieocenionymi»vademecum«.Hansbyłprzytymtrochęfilozofemipero-
rowałnawetwobecpanaZygmunta,nacotenostatniwchwilachwolnych
pozwalał”5.
Foryś
WChrobrzuorazwSerbinowiewspomnianiforysiowie,czyliosobyjadące
konnoprzedkimś.Tasłużebnafunkcjarównieżwywodzisięzdawnegowoj-
ska.Foryśbyłjadącymkonnoordynansem,awięcsłużącymoficera.Nadwo-
rachbyłnatomiastpomocnikiemstangretawwyprawachpociemku-poprze-
dzałpojazd,jadąckonnozoświetleniem,atakżeużywałtrąbkidosygnalizacji.
Mógłteżjechaćnaktórymśzkoniwwielokonnychzaprzęgach,np.najednym
zprzednichkoniwpoczwórnymlubposzóstymzaprzęgu.
Hajduk
WXIXwiekusłużyliteżhajducy.Bylitosłużącynawielkichdworach,ubrani
zwęgierska.Dawniejbowiemhajducysłużyliwwojskachpolskich(XVI-
XVIIwiek)jakopiechotazorganizowananawzórwęgierski.WXIXwieku
4JanStanisławBystroń,DziejeobyczajówwdawnejPolsce:wiekXVI-XVIII,t.II,Państwowy
InstytutWydawniczy,Warszawa1994,s.246.
5JózefWeyssenhoff,ŻywotimyśliZygmuntaPodfilipskiego,Universitas,Kraków2003,s.14.
10