Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OdTowarzystwaKooperatystówdo
ZwiązkuSpółdzielniSpożywcówRP
.
Zarysdziejówrozwoju„Społem”
Początkispółdzielczościspożywcównaziemiachpolskich
Historiaspółdzielczościspożywcównaziemiachpolskichsięga
drugiejpołowyXIXwieku.Rewolucjaprzemysłowaikapitalistyczne
stosunkiprodukcjidotarłydonaszegokrajuzopóźnieniem,później
teżdotarłnateziemieruchspółdzielczy,któryprzybrałszczególny,
narodowo-wyzwoleńczyodcień1.Wsytuacjiniewoliiograniczenia
wróżnymstopniupotencjałurozwojugospodarczegonaziemiachpo-
szczególnychzaborówzrzeszaniesiębyłotraktowanejakowzmacnianie
siłiekonomicznegopotencjałunarodu.Wkażdymztrzechzaborów
spółdzielczośćprzybrałaspecyficznąformę:wzaborzepruskimrozwi-
jałasięprzedewszystkimspółdzielczośćoszczędnościowo-kredytowa
wedługwzorówniemieckichwkręgachmieszczaństwaizamożniej-
szegochłopstwa.Tamteżstosunkowowcześniepowstałyspółdzielcze
instytucje(np.banki)izwiązki(ZwiązekSpółekZarobkowychiGo-
spodarczychwPoznaniu,założonyw1871r.).WGalicji,regionie
1ZofiaChyra-Rolicz(Podspółdzielczymsztandarem…,s.40)pisałaopoczątkach
propagandyspółdzielczejnaziemiachpolskich,związanychzpozytywizmem:„Charak-
terystyczne,żewszyscyówcześnipropagatorzyspółdzielczościsądzili,żespółdzielnie
powinnybyćpomocniczymiorganizacjamitejspólnoty,jakąjestnaród,szczególnienaród
wniewoli,pozbawionybytupaństwowego.Uważali,żespółdzielnie,ogarniającwpływa-
miróżneśrodowiska,pracującwróżnychdziedzinachiużywającodmiennychśrodków,
zawszebędąmiałynacelupodnoszeniedobrobytuikulturynarodu”.
