Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WarszawskiZwiązekStowarzyszeńSpożywczych
wpodróżdoHamburga,gdziedziałałniezwykleprężnyrobotniczyruch
spółdzielnispożywców6;.
Założeniaorganizacjizostaływstatucieokreślonenastępująco:
CelemZwiązkijestprzeprowadzaniezasadysprawiedliwości,uczciwości
iporządkuwhandluiprzemyśle,atoprzez:
a)jednoczeniestowarzyszeńspożywczych,udoskonalanieichgospodarki
ipopieranieichdziałalności,skierowanejkupomyślnemuurzeczywistnie-
niuichzadań;
b)dostarczaniestowarzyszeniomspożywczymwszelkichtowarów,jakie
wchodząwzakresichoperacji,pocenachhurtowych,orazróżnychudo-
godnień,wynikającychzwspólnejichdziałalności69.
Wartonadmienić,żewładzerosyjskiezażądałyusunięciawpier-
wotnejwersjistatutucelu,jakimbyłodążeniedo„sprawiedliwości
społecznej”.RejestracjaZwiązkuihurtownitrwaładługo—statut,
opracowanyprzezWojciechowskiegoiMielczarskiego,zostałprzedło-
żonywładzomrosyjskimw1909roku.Wojciechowskiwspomina:
StarającsięoprzyspieszenielegalizacjiZwiązku,dowiedziałemsię,jakie
znaczeniewpaństwierosyjskimmiałapolicja.Onaprzedewszystkimde-
cydowałaozatwierdzeniustatutu.Kancelariagenerał-gubernatorazwró-
ciłasiędogubernatorówzzapytaniem,jakąopinięunichmająosoby
podpisanenapodaniu.Gubernatorpytałotonaczelnikapowiatu,aten
zkoleistrażników„ziemskich”.Opiniastrażnikatądrogąwracaładowyż-
szejwładzyimiaładecydująceznaczeniewsprawiedalszegotraktowania
podania.Prawiewszyscypełnomocnicy,podpisaninapodaniu,okazalisię
niebłagonadiożnymi,podejrzanymipodwzględempolitycznym70.
JaktwierdziD.Stanisławski,polskimdziałaczomspółdzielczym
nieudałosięustalić,którzyzpodpisanychpełnomocnikówzostaliwów-
czasuznaniza„podejrzanych”.„Wiadomotylko,żezdołanotrafićdrogą
prywatnądopomocnikajenerał-gubernatoradosprawcywilnych,Ja-
czewskiego,itenpoufniewskazywałnaosobynieprawomyślne,tak,że
trzyrazymusianozmieniaćpodpisywstatucie,eliminującosobyniepra-
womyślne”—pisałwartykulepoświęconympierwszymlatomdziała-
niaZwiązku71.Wówczaspoleconotakżeograniczyćzasięgterytorialny
47
6;FranciszekDąbrowski,HistorjaTowarzystwa…,s.30.
69D.Stanisławski,Kartkazdziejów…,cz.1,s.10.
71D.Stanisławski,Kartkazdziejów…,cz.2,s.13.
