Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
OdTowarzystwaKooperatystówdoZwiązkuSpółdzielniSpożywcówRP
spożywcówozasięguogólnopolskim.Jednocześniepodniesionotakże
potrzebępowołaniaspółdzielczejhurtowni,oczymwielokrotniepisa-
nonałamach„Społem”wlatachpoprzedzającychzałożenieZwiązku.
Nazjeździeuchwalono,żeZwiązekbędziesięutrzymywaćzopodat-
kowaniaspółdzielniczłonkowskich—minimum15rubli,maksimum
300rubliodstowarzyszenia(wzależnościodwielkościobrotów).Do
czasuzałożeniaZwiązkumiałogozastępowaćBiuroInformacyjne.
UstalonotakżepierwszezasadywyborudelegatównaZjazdPełno-
mocnikówZwiązku,któryw„Społem”odbywałsiępóźniejcoroku:
każdestowarzyszeniemiałoprawowysłaćdwóchdelegatów,atak-
żetrzeciego,jeśliprzekraczałookreślonąsumęobrotów65.Początkowo
planowano,wzoremangielskim,założyćosobnąhurtownięiosobny
związekrewizyjny,leczjakpiszeWojciechowskiwopublikowanym
wtomie2fragmenciewspomnień,byłotoniemożliwezewzględów
prawnych66.Ostateczniezdecydowanosięnawzórszwajcarski:zwią-
zekinstrukcyjno-rewizyjnyihurtowniawjednym.
Jużw1909rokuBiuroInformacyjnerozpoczęłowykonywaniejed-
negozważniejszychzadańprzyszłegoZwiązku:rewizję,czylilustrację
spółdzielni,którezgłosiłychęćprzystąpieniadoorganizacjiiopłacania
składkinatencel.JakpiszeWojciechowski,tylkookołojednejtrzeciej
funkcjonującychwówczasspółdzielnimogłosobiepozwolićnalustra-
cję.Wielestowarzyszeńbyłobardzobiednych,awzarządachzasiadali
niekiedyludzieniepiśmienni.Ruchspółdzielczybyłwówczasbardzo
rozdrobniony—naprzykładwŁodzidziałałowówczasokoło100spó-
łek—komandytówek67.Wielestowarzyszeńfunkcjonowałozpominię-
ciempodstawowychzasad:nieprowadziłoksięgowościlubprowadziło
jąwsposóbwadliwy,niedbałoopodstawowezasadyspółdzielcze.
Powodowałotowielenadużyć,któreówcześnilustratorzystaralisię
eliminować,oiledanaspółdzielniarokowałajakieśnadzieje.Statut
przyszłegoZwiązkuzostałopracowanyprzezWojciechowskiegoiMiel-
czarskiego.Jegopowstaniepoprzedziłylicznewyjazdyikonsultacje,
któremiałynaceluzorientowaniesięwpraktycznychmożliwościach
działaniaprzyszłejhurtowniizwiązkurewizyjnego—obajpionierzy
udalisiędoPetersburgaw1907roku,w1910Mielczarskiwybrałsię
65D.Stanisławski,Kartkazdziejówzwiązku,cz.2,„Społem”1936,nr3/4,s.12.
67StanisławWojciechowski,Historiaspółdzielczości…,s.245.
