Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
54
OdTowarzystwaKooperatystówdoZwiązkuSpółdzielniSpożywcówRP
zakładającWydziałSpołeczno-WychowawczyZwiązku.Wpionier-
skimokresiedziałalności„Społem”zarządzanieorganizacjąmusiało
byćzadaniemtrudnym,awobliczuzadania,jakimbyłostworzenie
stabilnejbazydlarozwojuprawidłowofunkcjonującychspółdzielni
wcałymkraju,zapewnetrudnobyłouwzględniaćwszelkiegłosykry-
tycznebądźrozbieżnościzdańpracownikówczyczłonkówkooperatyw.
Demokracjaspółdzielczapodlegałapewnymograniczeniom,acodzien-
narzeczywistośćzpewnościąodbiegałaodhagiograficznychniemal
opisówdziałalnościPionierów,jakiespotykasięniekiedywliteraturze
spółdzielczej.
Dramatpierwszejwojnyświatowej
Wybuchpierwszejwojnyświatowejbyłciosemdlastawiającej
pierwszekrokiorganizacji,atakżedlasamychspółdzielniczłonkow-
skich.Warunkiwojenne(wtymmobilizacjasetektysięcymężczyzndo
armii),przesiedleniaimigracje,zniszczeniemienia,grabieżlokalnychza-
sobówprzezarmieokupacyjnedoprowadziłydochaosuorazubożenia
ludności,władzeokupacyjnewprowadzaływłasne,tymczasowepo-
rządki,utrudniającdziałalnośćistniejącymorganizacjom.W1916roku
z327stowarzyszeńzwiązkowych86byłonieczynnych96.Ogromnestra-
tyodniosłygospodarstwachłopskie,zwłaszczatemniejsze;przyczyniły
siędotegomiędzyinnymirekwizycjabydła,brakpasz,niszczenieza-
budowańgospodarczych,zmniejszeniepowierzchnizasiewów,znaczny
spadekwydajnościzhektara.Dodatkowozakłóconyzostałobiegmone-
tarnywwynikunapływunaziemiepolskieobcychwalut97.WKróle-
stwiePolskimpodokupacjąniemieckąszczególnieucierpiałprzemysł.
Braktowarówspowodowałfalęspekulacjipodstawowymiartykułami.
WczasiewojnykadryZwiązkuzostałyuszczuplone,adziałalność
aprowizacyjnaznacznieutrudniona.Pojawiłysięrównieżproblemy
komunikacyjne—utraconokontaktzespółdzielniamizpołudniowej
częściKongresówki(wskutekpodziałunaniemieckąiaustriackąstrefę
96Pięćwykładów…,s.17.
97ZofiaChyra-Rolicz,Podspółdzielczymsztandarem…,s.74.
