Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
64
OdTowarzystwaKooperatystówdoZwiązkuSpółdzielniSpożywcówRP
tytoniu123.W1926rokuZwiązekotworzyłzaśweWłocławkufabrykę
słodyczy,któraprodukowałaróżnegorodzajucukierki.Wzakładach
należącychdoorganizacjiwarunkipracybyłyniecolepszeniżwfir-
machkapitalistycznych;obowiązywałczterdziestodwugodzinnytydzień
pracy.Nieobywałosięwprawdziebezzatargówmiędzypracodawcą
apracownikami,leczointeresytychostatnichdbałZwiązekZawodo-
wyPracownikówSpółdzielczych,założonyw1923roku.Outworzenie
tegoZwiązkuzabiegałmiędzyinnymiMielczarski,mimożewiedział,iż
pracainstytucjimożesięstaćprzeztotrudniejsza;niewewszystkicheu-
ropejskichzwiązkachspółdzielczychistnieniezwiązkówzawodowych
byłotolerowane.WtymczasiepowstałtakżereferatprawnyZwiązku,
pomagającyrozwiązywaćproblemyprawnespółdzielni,atakżewy-
działubezpieczeń,prowadzącykasęubezpieczeńdlapracowników124.
W1925roku,popołączeniuzinnymicentralamispółdzielczymi,do
Związkunależało875spółdzielni125.
Wojna,apoteminflacjasprzyjałyrozdrobnieniomspółdzielni
ipodziałomwramachruchuspółdzielczego.OpróczZwiązkuRo-
botniczychStowarzyszeńSpółdzielczych126,grupującychsocjalistyczne
ikomunizującespółdzielnierobotnicze,wtymsamymrokupowstała
CentralaHandlowaSpożywczychStowarzyszeńSpółdzielczychRobot-
nikówChrześcijańskich—zawiadującaniewielkąsieciąspółdzielni
spożywczychzakładanychwramachruchuchrześcijańsko-robotnicze-
gopodprzywództwemksiędzaMarcelegoGodlewskiego.W1922roku
utworzonozkoleiZwiązekRewizyjnySpółdzielczychStowarzyszeń
UrzędnikówPaństwowychiKomunalnych,grupującyzamożniejsze
ihomogenicznepodwzględemspołeczno-zawodowymspółdzielnie
urzędnicze,arokwcześniejZwiązekRewizyjnySpółdzielniWojsko-
wych.Ambicją„Społem”byłoodpoczątkuzjednoczenieruchuspół-
dzielnispożywcówwPolsce.WiększośćdziałaczyZwiązku,atakże
publicyścipisma„Społem”uznawalipodziaływewnątrzruchuzazja-
wiskonegatywne,osłabiającespółdzielczość.Dopołączeniadążyłina-
woływałwszczególnościRomualdMielczarski.Przekonywał,żesiła,
123ZofiaChyra-Rolicz,Podspółdzielczymsztandarem…,s.100.
124Pięćwykładów…,s.35.
125WładysławRusiński,Zaryshistorii…,s.79.
126WięcejnatematZRSS,jegopolitykiorazstosunkudospółdzielczości„neutralnej”
możnaznaleźćwksiążceZofiiChyry-Rolicz,Burzymy—tworząc.Spółdzielczośćrobot-
niczanaziemiachpolskichdo1939roku,WydawnictwoSpółdzielcze,Warszawa1991.
