Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Tabela1010Paradygmatynaukowe(źródło:[12,38,50])
Paradygmat
Dominujący
aspekt
Pierwszy
eksperymentalny
Drugi
teoretyczny
Trzeci
obliczeniowy
Czwarty
Dominującaforma
Okres
opisywaniezjawisk
naturalnych
przedrenesansem
(przed1600r.)
konstrukcjamodeli
iichuogólnianie
przederąkomputerów
(przed1950r.)
symulowanie
złożonychprocesów
przederąBigData
intensywna
eksploracjadanych
eksploracjadanych
istatystyka
obecnie
DataScience5,określającymnoweinterdyscyplinarnepodejściełączącesta-
tystykęiinformatykęzkonkretnąwiedządziedzinową.
Nietrudnozauważyć,żepokażdejkolejnejzmianieparadygmatuzwięk-
szałosięznaczeniestatystykiwnauce.Ostatniazmianaumiejscowiłająwręcz
wcentralnympunkciezmagańnaukowych.Ichoćniektórzyumniejszajązna-
czeniestatystyki,postrzegającanalizędanychniemalwyłączniezperspektywy
„nowegoempiryzmu”(por.[2]),wartopamiętaćosłowachwypowiedzianych
przezJohnaTukeya,iżsamo„połączeniedanychzpalącympragnieniemuzy-
skaniaodpowiedziniegwarantujejeszcze,żejakąkolwiekrozsądnąodpowiedź
dasięzdanegozbiorudanychwydobyć”(por.[98]).Amożezdarzyćsięitak,
żechoćdysponujemy1000gigabajtówdanych,todoudzieleniaodpowiedzi
nanurtującenaspytaniewystarczytylkokilkakilobajtów.Słowemkluczowym
określenia„DataScience”niesąbowiemdane(„Data”),lecznauka(„Science”),
atym,coowedwawyrazyłączyjestwłaśniestatystyka.
1.2.Niecohistorii
Opowieśćohistoriistatystykimożnabyzacząćniczymtradycyjnąbajkę:
dawno,dawnotemu,zagórami,zalasami...Iniemawtymwieleprzesady,sta-
tystykabowiemsięgaswymikorzeniamiodległychczasówimiejsc.Wzmianki
opewnychdziałaniach,mieszczącychsiędziśwszerokopojmowanejstatystyce,
sięgająokoło2tys.latp.n.e.Wtenczas,zapanowaniawChinachdynastiiSia,
prowadzonejużbyłyregularnespisyludności.Niecopóźniej,bozadynastii
5Termintenzostałukutyw2001rokuprzezWilliamaS.Clevelandajakorozszerzenie
statystykiskupiającejsięnaanaliziedanych(por.[13]).Próbyupowszechnianiaokreśleń
typu„naukaodanych”czy„danologia”jakopolskichodpowiedników„DataScience”nie
zostałyuwieńczonesukcesem.
15
