Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Przepisyogólne
Art.1
przewidzianychprzezustrojodawcę.Coważnewtymkontekście,stopieńzaspokajania
potrzebrodzinyiosóbniepełnosprawnych,jakiprzedmiotregulacjiwtymzakresiesta-
nowimaterięustawy,dlategopowołanychwyżejunormowańKonstytucjiRPniemożna
nuważaćzakonstytucjonalizacjęokreślonegopoziomuświadczeń,ichpostaci,konkret-
negozakresuczytrybuuzyskiwania”2.TrybunałKonstytucyjny-interpretującregu-
lacjedotyczącewspieraniaprzezpaństworodziniosóbniepełnosprawnych-trafnie
wskazał,żenustawodawcaniezwalniarodzin,wtymrodzinwielodzietnychzdziećmi
niepełnosprawnymi,ododpowiedzialnościzaswojeutrzymanieiniezwalniaichod
obowiązkualimentacyjnego.Ochronarodzinyniesięgabowiemtakdaleko,żebypań-
stwomogłozwolnićosobyodpowiedzialnezajejsytuacjęodobowiązkutroskiistarań
outrzymanierodziny(por.T.Smyczyński,RodzinaiprawowświetlenowejKonstytucji,
«PaństwoiPrawo»z.11-12/1997,s.191-192)”
.Wynikatowprostzzasadysubsydiar-
ności,którejwyrazdajeart.72ust.23orazpreambułaKonstytucjiRP
.Owasubsydiarna
rolapaństwapoleganatym,żeingerujeonowtedy,gdyjednostkiniemogądaćsobie
radysame4.nZaangażowaniepaństwawsferęzabezpieczeniaspołecznegoniepowinno
zatemprowadzićdoatrofiirodzicielskichobowiązków(por.np.wyrokiz:12kwietnia
2011r.,sygn.SK62/08,OTKZUnr3/A/2011,poz.22;4września2007r.,sygn.P19/07,
OTKZUnr8/A/2007,poz.94;22lipca2008r.,sygn.P41/07)”
,jednakowożnKonstytucja
gwarantujerodzinomwielodzietnyminiepełnym,którespełniająwarunektrudnejsy-
tuacjimaterialnejispołecznej(por.art.71ust.1zdaniedrugieKonstytucji),więcejniż
zwykłąpomoc.Pomoc,któramamiećcharakterszczególny,oznaczakoniecznośćpre-
ferencyjnegotraktowaniaosóbnależącychdodanejkategoriipodmiotów,wyprzedza-
jącegokonstytucyjnąochronęo«zwykłej»intensywności,imusipozwolićkażdejtakiej
rodzinienawmiaręnormalnefunkcjonowaniewspołeczeństwie”5.Rolązatemustawo-
dawcyjesttakieukształtowaniemechanizmówpomocy,wtympieniężnej,abyrodziny
iosobyniepełnosprawnebędącejejbeneficjentamimogłyfunkcjonowaćwgodnychwa-
runkachwramachspołeczeństwa,aniepozajegomarginesem,uwzględniającjednak
możliwościfinansowepaństwadeterminowanepotrzebąrealizacjitakżeinnychzadań.
2.Świadczeniarodzinnesąświadczeniamizzabezpieczeniaspołecznegowłaściwymi
dlasystemuzaopatrzeniaspołecznegoocharakterze-codozasady-pieniężnym
(zob.jednakart.17au.ś.r.przewidujący-oddnia1.06.2005r.-możliwość,aoddnia
6.07.2007r.-koniecznośćprzekazywaniaświadczeńrodzinnychwformierzeczowej)6.
2
WyrokTKz23.10.2007r.,P28/07,OTK-A2007/9,poz.106.
3
Wzakresiedotyczącymdzieci(pozbawionychwładzyrodzicielskiej).
4
nKonstytucjaniezwalniarodzinyzodpowiedzialnościzaswojeutrzymanie.Zzasadysubsydiarności,
którejwyrazdajenp.art.72ust.2ipreambułaKonstytucjiRP,wynika,żePaństwoudzielapomocy
dopierowówczas,gdyrodzinasamaniejestwstaniezapewnićsobieśrodkównautrzymanie.Wkonse-
kwencji,jeżelirodzinauzyskujeokreślonedochodyprzekraczającelimitustawowyniemożeotrzymać
pomocyPaństwa”-wyrokWSAwBiałymstokuz22.04.2008r.,IISA/Bk822/07,LEXnr488513.
5
WyrokTKz18.11.2014r.,SK7/11,OTK-A2014/10,poz.112.
6
Lubwformieopłacaniausług.Więcejnatentematwkomentarzudotegoprzepisu.Wtymkontekście
wartojużwtymmomenciezasygnalizowaćwątpliwościpodnoszonewzględempraktykisamorządowej
ustanawiającejrzeczoweformyświadczeńrodzinnych(zob.komentarzdoart.22a,pkt4orazkomentarz
doart.22b,pkt4).
PiotrLisowski,AdamOstapski
39
