Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
ŚWIATRZECZY.ZARYSANTROPOLOGICZNY
natemattypówwiązańcepów,będziejedynym,któremuzdarzy
sięobcowaćztakimiiinnymirzeczami;rzadko,boprzyokazji
inwentaryzacjizbiorówczyurządzaniawystawynatemattrady-
cyjnychtechnikmłocki.Wtymwypadkubędzietowprawdzie
takżeszansadlazwiedzającego,którymożesięzapoznaćzwyglą-
demifunkcjątakichnarzędzi,jakieobokcałychpokoleńinnych
obiektówmaterialnych–odmonumentalnychbudowli,poprzed-
miotycodziennegoużytku–ginąwmrokachdziejów.Giną
wprawdziejedne,leczwichmiejscepojawiająsięinne,których
ilośćzdajesięprzerastaćmożliwościużytkoweczłowieka.
Niektóreprzedsądyiprzesądynatematrzeczy
Niniejszapublikacjatopróbaprzywróceniarangiiznaczenia
dziedzinykultury,którazasługujenawięcejuwagi,niżsięjejpo-
święcawdotychczasowejpraktycebadawczejantropologii.Świat
rzeczytobowiemsferaludzkiejcodziennościiniecodzienności,
bezktórejzgołatrudnosobiewyobrazićżyciezbiorowościijedno-
stek.Refleksjateoretycznamajednakniejakietrudnościzwniknię-
ciemwosobliwościrzeczy.Filozoficznepojęciemateriinużyswoją
nieokreślonością,choć–zdrugiejstrony–tofilozofiaposługujesię
takimihasłami,jaknaprzykład„zpowrotemdorzeczy”,wska-
zującyminapierwszorzędnąrolęświatamaterialnegowmetafory-
cesłużącejubieraniuwsłowanamysłunadrzeczywistością.Rów-
nieżjęzykcodziennyjestpełensformułowańwrodzaju:„istota
rzeczy”,„wrzeczysamej”,„wtymrzecz”,wskazującychnaklu-
czoweznaczenietejsferyrzeczywistościdlasposobówujmowania
świata,aisprawpozaświatowych,zaczymprzemawiazkolei
określeniestwierdzające„złośliwośćrzeczymartwych”–nietak
odległebynajmniejechoanimizmu.
SusanPearce,jedenzbardziejwnikliwychtropicieliznaczeń
światarzeczyiteoretykmuzealnictwa,zauważaistnieniepewne-
goupośledzeniaświatarzeczy,czegogenezymożnaupatrywać
jużwsystemiefilozoficznymPlatona(Pearce1998:17).Dodajmy
więc,żeobrazjaskini,naktórejścianiewidaćjedyniematerialny,
zmysłowouchwytnyślad–cieńrzeczywistościprawdziwej,tej
bytującejwświecieidei–zaciążyłina,niecoodmiennejprzecież
odPlatońskiej,filozofiiArystotelesa,tegoostatniegozaśinateo-