Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
ŚWIATRZECZY.ZARYSANTROPOLOGICZNY
Kartezjusza,utrwalonądalejprzeznastępnepokoleniamyślicieli
nowoczesności.Mianowicie,dawnypodziałczynnegostwórcy
ibiernegochaosuzostałprzełożonynanaukowyidiommyśli
imaterii.Podziałtenstałsiępunktemwidzenianauki,traktowany
dalejjakooczywistość,gdzieświatmaterialnypozostawałnamar-
ginesiezainteresowańbadawczych–upośledzonyzracjiswej
„wtórności”,zależnościodpercypującegoipoznającegopodmio-
tu.Pearcestwierdzatedy,że„taślepawiarawludzkiumysł
ujawniaswąarogancjęimiałkość”(Pearce1998:21).Nietrzeba
chybadodawać,żetakienaukowenastawienieznajdujeistotną
kontynuacjęwporządkumyślipotocznej,wkulturowychwzor-
cachmyśleniaorzeczach.
Mimotejdosyćugruntowanejwciąguseteklattendencji
umysłowej,współczesnyobrazZachoduzdajesięformować
przemożneznaczeniedóbrmaterialnych,czegouosobieniemjest
takzwanakulturakonsumpcyjna1.Wsumiejednakprzeważato
pierwszepodejście,któregowyrazemwnaukachspołecznych
ihumanistycejestzainteresowanieraczejliteraturąipolityką,
wekonomiizaś–raczejprodukcjąniżkonsumpcjądóbr.Ponad-
to,rzeczysąnatyle„zwyczajnym”elementemnaszegootocze-
nia,żestosunkowołatwoumykająnaszejuwadze,nieskupiają
nasobierefleksjiteoretycznej–odfilozofiipocząwszy,anaan-
tropologiikończąc.TimDant,socjologwnikliwieprzyglądający
sięrzeczom,zauważa,iżdziejesiętak,ponieważstanowiąone
natyle„bliski”elementnaszegootoczenia,żeuważamyjezacoś
oczywistegoiniewymagającegouwagi.Nieprzypisujemyim
jakiejśszczególnejroli,dopókisięniezniszcząlubktośinnyich
niezauważy,lubteżnieznajdąsięwmuzeumczyzostanąużyte
wjakichśniecodziennychkontekstach(Dant1999:15).Aprzecież
spędzamyznimiwięcejczasuniżzinnymiludźmi,jakrównież
sązwyklepośrednikamiwkontaktachznimi–podczaspracy
czyodpoczynku;tozichużyciemwyrażamynaszeindywidual-
neizbiorowetożsamości–mieszkającwokreślonysposób,od-
1ParadokstenwyjaśniawprawdziedopewnegostopniaMaxWeberwsłynnym
tekścienatematetykiprotestanckiejiduchakapitalizmu(Weber1994);wwielkim
skrócie,tomiędzyinnymiduchswoiściepojętejascezyniejakouboczniedoprowa-
dziłdostworzenianiezwyklewydajnegosystemuekonomicznego,wtymprodukcji
olbrzymiejilościdóbrmaterialnych,którychznaczeniewzrosłoniepomierniejuż
wrzeczywistościspołeczeństwwznacznymstopniuzlaicyzowanych.
