Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Szmuglerzysąpowieściąwyjątkową,alejednocześnieosadzoną
głębokowtradycjiliteraturyżydowskiej.Podobnetypypostaci
znajdziemyuwielujidyszowychautorów.Takżeobecnywutwo-
rzehumoriironiaplasujągowtejtradycji.Nauwagęzasługuje
doskonałysłuchautora,wykorzystaniejęzykamówionego,cojest
zresztącharakterystycznącechąliteraturyjidysz.Stosunkowoluźna
konstrukcjacałościpozwalanadygresjeidodatkoweopowieści
wplecionewgłównywątek.Wśródnichjestnaprzykładkapital-
naopowieśćAreleKwatermistrza,krawca,którydziękitemu,że
udałomusięnaprawićdrobneuszkodzeniewszynelurosyjskiego
oficera,ratujekilkunastuŻydówodniechybnejśmierci.Postaci
Warszawskiegosączęstonaszkicowanegrubąkreską,podobnie
jaktowidzimynarysunkachSeidenbeutla,alemimopewnych
uproszczeńprzemawiajądowyobraźni.Nauwagęzasługujątakże
postaciPolaków,azwłaszczaPolek.Najczęściejwliteraturzejidysz
mamydoczynieniazportretamistereotypowymi,tutajnatomiast
głównabohaterkaNaciajestpostaciąwielowymiarową,chociaż
posiadatakżepewnecechystereotypowe–np.oboknanielskiej”,
słowiańskiejurodycechujejąbezgraniczneoddanieżydowskiemu
bohaterowi,znanezinnychutworówliteraturyjidysz(np.Isaaca
BashevisaSingera,który,ktowie,czynieinspirowałsięm.in.War-
szawskim,bojegopierwszepróbypisarskiemająwyraźnyrysnatu-
ralistyczny,apostacinierzadkopochodzązmarginesuspołecznego).
CzytającSzmuglerówwniemalstolatpoichpowstaniu
niejedenczytelnikzdziwisię,jakmałotapowieśćsięzestarzała.
Dlaporównania–MiasteczkoAszajestutworemstaroświeckim,
mającymwprawdzieswójurok,alewniewielkimstopniuporusza-
jącymczyintrygującym.UWarszawskiegostaroświeckobrzmią
niektórepoetyckieopisy,mogąrazićnaturalistyczneklisze,jak
np.częstopojawiającesięanalogiemiędzyzachowaniemludzi
izwierząt,alepodwzględemwartkościakcji,dynamizmuscenek
rodzajowych,bogactwapostaci,nierzadkogroteskowych,zwię-
złościiironicznegodystansu,powieśćmożebyćatrakcyjnadla
współczesnegoczytelnika.Liryczneobrazy(rodzącesięuczucie
10
