Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Śliwerski(red.nauk.),Teoretycznepodstawyedukacjialternatywnej,Kraków2009
ISBN:978-83-7587-221-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009.
30
Teoretycznepodstawyedukacjialternatywnej
Oddziaływanianurtówalternatywnych
zIpołowyXXw.napraktykęoświatową
Godnepodkreśleniajestto,żeówczesnystanrefleksjipedagogicznej
ikondycjapraktykioświatowejniepozostałybezwpływunapolitykęoświatową,
próbyreformszkolnychorazróżneprzejawypolitykispołecznej.Wpierwszej
połowieXXstuleciapodjętoreformęszkolnąwAustrii.Znacznąrolęodegrała
przytymkoncepcjanauczaniałącznegoidziałalnośćO.Glockla.
ZkoleiJ.Deweydałimpulsdoreformowaniaszkolnictwaamerykańskiego.
Dziejeprzemiantegoszkolnictwaiodroczonychskutkówwdrażaniapropozy-
cjiprogresywistówsądzisiajróżnieoceniane9.Nieulegajednakwątpliwości,że
szkołyamerykańskieprzyjęłyalternatywnąwobecherbartyzmudrogękształcenia
iwychowania.
WsposóbnietakszerokiizdecydowanyideeprogresywizmuiNowegoWy-
chowaniazakorzeniłysięrównieżwwielukrajacheuropejskich–wtymwPolsce.
Wnaszymkrajurozgłoszyskałynp.poczynaniaR.Petrykowskiego(wŁodzi),
M.SjudakaczyA.Kamińskiego.Przykładówprzenikaniaideiimetodprogresy-
wistycznychbyłowtamtymokresieznaczniewięcej.
Poszukującszczególnychcechedukacjialternatywnejwkilkupoczątkowych
dekadachmijającegowieku,możnawskazaćm.in.nato,żeedukacjatabyłara-
czejbuntem,sprzeciwemwobecodwiecznegomodelukształceniaiwychowania
niżpropozycją(czypropozycjami)wyboruofertzwielumożliwości.Dominowa-
łyradykalnieodmienne(odpanujących)propozycjemyśleniaipraktykioświato-
wej–formułowanezzamiaremzastąpieniamodeluutrwalonegoodstuleci.Nowe
rozwiązaniamiałydoprowadzićdowyparciastarych.Wpewnymsensiebyłoto
zastąpieniejednegoparadygmatuinnym.
Jednocześnienależypodkreślić,żewiększośćkoncepcjiipraktykedukacyj-
nychsłużącychzmianiemodeluedukacjiopartonamocnychpodstawachfilo-
zoficznychipsychologicznych.Większośćmikrosystemówwychowania,szkół
eksperymentalnych,poczynańnowatorskichitp.charakteryzowałatroskaosta-
ranneprzygotowaniedziałalnościpedagogicznejiodpowiedzialnepromowanie
tejdziałalności.
Szkołyeksperymentalneidziałaniawychowawcze–składającesięnawielo-
wątkowyruchówczesnejedukacjialternatywnej–niezmieniłyogólnegoobrazu
edukacji.Niezmieniłytakże–jakoczekiwalioptymiści–obrazustosunkówspo-
łecznych.Oświataalternatywnanastawionabyłagłównienawywołanieprze-
obrażeńwewnątrzsystemowychwszkoleiwpewnymzakresie,wniektórychśro-
9Por.np.Z.Melosik,Współczesneamerykańskiesporyedukacyjne–międzysocjologiąedukacji
apedagogikąpostmodernistyczną,UAM,Poznań1994;oraztegoż,Postmodernistycznekon-
trowersjewokółedukacji,Edytor,Toruń1995;T.Sowell,Amerykańskieszkolnictwoodwe-
wnątrz.Upadek,oszustwo,dogmaty,tłum.J.Sowa,WSP,Rzeszów1996.
