Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Śliwerski(red.nauk.),Teoretycznepodstawyedukacjialternatywnej,Kraków2009
ISBN:978-83-7587-221-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009.
T.Lewowicki.Edukacjaalternatywna–tradycje,inspiracje...
33
którejważnyminstrumentembyła(ijest)oświata16.Pojawiłasięzatemzupełnie
nowajakośćwobrazieedukacjialternatywnej.Dążeniedozmianyładuspołecz-
nego(zhierarchicznegonademokratyczny)izmianyspołecznychfunkcjiedu-
kacji.
Wspomnianetendencjeznalazłyrozwinięciewróżnychwątkachsocjologii
ipedagogikikrytycznej,pedagogikioporu,filozofii17.Byłytoimpulsywyzwalają-
celubwzmacniającenoweorientacje(kierunki,prądy)pedagogiki–antypedago-
gikę,pedagogikęhumanistyczną,pedagogikędialoguiinne.Takdochodzimydo
bliskichnam–współczesnychodmianedukacjialternatywnej.Edukacjiowielu
obliczach–różnychideach,rozstrzygnięciachprogramowych,podejmowanych
funkcjachspołecznych,metodachiformach.
Po1989rokuwszystkielubprawiewszystkieodmianymyśleniaooświacie
występująrównieżwnaszymkraju.KolejneZjazdyPedagogiczne,atakżełódz-
kiekonferencje„Edukacjialternatywnej”18przynoszątegorozmaiteprzykłady.
Ruchyalternatywnemajądziścharakterspołeczny,niejakooddolny.Przy-
pominająoneinawiązująznowudoC.Freineta,A.Kamińskiego,J.Korczaka,
M.Montessori,R.Steinera–iwieluinnychtwórcówalternatywnychodmian
edukacji.Działajągrupyszkółtwórczych,tzw.szkółprzodującychitp.Nowe
impulsydocierajązinstytucjioświatowych,wktórychswojeautorskieprojekty
realizująm.in.R.Łukaszewicz,A.NalaskowskiiB.Śliwerski.Pozwalatożywić
nadzieję,żeedukacjaalternatywnacorazsilniejbędzieoddziaływaćnamodel
oświaty.
Edukacjaalternatywnaareformyoświatowe
Szansenaoczekiwanezmianywoświacieodlatdostrzegamywnasila-
niusiępoczynańalternatywnych.Czyjednakreformyoświatowe–podejmowane
pozagranicaminaszegokrajuiwPolsce–promujązałożeniaiwzorylansowane
wramachedukacjialternatywnej?
Odpowiedźnatopytanieniejestłatwa.Przywołanojużprzykładyreform
opartychnanowatorskich,oryginalnych,„alternatywnych”projektach.Takbyło
wAustrii,gdziewykorzystanoniegdyśkoncepcjęnauczaniałącznego,atakże
wUSA,gdziewpływyteoriideweyowskichokazałysiędługotrwałeisilne.Moż-
16Por.B.Bernstein,Odtwarzaniekultury,tłum.Z.Bokszański,A.Piotrowski,PIW,War-
szawa1990;P.Bourdieu,J.C.Passeron,Reprodukcja.Elementyteoriisystemunauczania,
tłum.E.Neyman,PWN,Warszawa1990.
17Por.np.cyklpublikacjipodredakcjąZ.Kwiecińskiego–noszącychwspólnytytuł:Nieobec-
nedyskursy,UMK,Toruń1991–1997,atakże:Kupedagogiipogranicza,red.Z.Kwieciński,
L.Witkowski,UMK,Toruń1991.
18Por.kolejnetomyPedagogikialternatywnejpodredakcjąB.Śliwerskiegozlat1995–1998
(Impuls,Łódź–Kraków).
