Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowadowydaniapoprawionego
15
Pozatyminaczejpotraktowałbymdziśkoncepcjędemo-
kracjiwłaścicielskiej(property-owningdemocracy),wprowa-
dzonąwrozdzialeV–mianowiciewyraźniejodróżniłbym
jąodkoncepcjipaństwaopiekuńczego(welfarestate)5.Sąto
całkiemodmiennekoncepcje,ponieważjednakobiedopusz-
czająprywatnąwłasnośćaktywówprodukcyjnych,możnaje
mylnieuważaćzawzasadzietęsamąkoncepcję.Jednazpod-
stawowychróżnicpoleganatym,żeinstytucjetłademokracji
właścicielskiej,zjejsystemem(zdolnychdofunkcjonowa-
nia)konkurencyjnychrynków,usiłująrozpraszaćbogactwo
ikapitałiwtensposóbzapobiegaćtemu,byniewielkaczęść
społeczeństwakontrolowałagospodarkęipośredniosamo
życiepolityczne.Demokracjawłaścicielskaunikatego–nie
poprzezredystrybucjędochoduskierowaną,bytakrzec,do
tych,którzynakońcukażdegookresumajągomniej,lecz
raczejpoprzezzapewnienieszerokimrzeszomnapoczątku
każdegookresuwłasnościaktywówprodukcyjnychikapitału
ludzkiego–wykształceniaipraktycznychumiejętności;przy
czymtłodlategowszystkiegostanowiąrównepodstawowe
wolnościiautentycznarównośćszans.Niechodzipoprostu
owsparcietych,którzyprzegralinaskutekprzypadkulubnie-
powodzenia(choćtakiewsparcienależyzapewnić),leczoto,
bywszyscyobywatelemogliwziąćswojesprawywewłasneręce
iwziąćudziałwspołecznejkooperacjiopartejnawzajemnym
szacunku,naodpowiedniorównychwarunkach.
Mamytudoczynieniazdwiemaróżnymikoncepcjamicelu
realizowanegowczasieprzezinstytucjepolityczne.Wpań-
stwieopiekuńczymchodzioto,byniktniespadłponiżejprzy-
zwoitegopoziomużyciaiabywszystkimzapewnićochronę
5Termin„demokracjawłaścicielska”iniektóreelementykoncepcjiprze-
jąłemodJ.E.Meade’a,Efficiency,Equality,andtheOwnershipofProperty,
Allen&Unwin,London1964,zob.zwł.rozdz.V
.