Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
7.Intuicjonizm
71
temówpragnieńprzyjętychjakodane.Porównanieznajbar-
dziejnaturalnąwersjąklasycznegoutylitaryzmuuwyraźniato
przeciwieństwo.
7.Intuicjonizm
Intuicjonizmbędęrozumiałwsposóbogólniejszy,niżto
tosięzazwyczajrobi,mianowiciejakodoktrynę,wedługktó-
rejistniejenieredukowalnarodzinapierwszychzasad,które
musimywzajemniewyważyć,zadającsobiepytanie,jakieich
zbilansowaniejest–zgodnieznaszymprzemyślanymsądem
–najbardziejsprawiedliwe.Znalazłszysięnapewnympozio-
mieogólności,intuicjonistautrzymuje,żeniemajużżadnych
wyższegorzędukonstruktywnychkryteriów,którepozwoliłyby
wewłaściwysposóbrozłożyćnacisknakonkurencyjnezasady
sprawiedliwości.Złożonośćświatamoralnegozmuszanasdo
przyjęciawieluróżnychzasad,aleniemajednegostandardu,
któryjewyjaśnialubprzypisujeimichwagi.Teorieintuicjoni-
stycznemająwięcdwiecharakterystycznecechy:popierwsze,
składasięnaniewielepierwszychzasad,któremogąwcho-
dzićzesobąwkonflikt,dającwróżnegorodzajuprzypadkach
sprzecznewskazania;podrugie,niezawierajążadnejjasnej
metody,żadnychregułpierwszeństwa,pozwalającychnawy-
ważanietychzasad–równowagęmamywyznaczyćpoprostu
zgodniezintuicją,zgodnieztym,cowydajesięnamnajbliższe
słuszności.Jeślinawetistniejąregułypierwszeństwa,uważa
sięjezamniejlubbardziejtrywialneizaniezbytpomocne
wwydawaniusądu18.
18Intuicjonistyczneteorietegorodzajuznaleźćmożnaw:B.Barry,Poli-
ticalArgument,RoutledgeandKeganPaul,London1965,zob.zwł.s.4–8,
286n;R.B.Brandt,EthicalTheory,PrenticeHall,EnglewoodCliffs1959,
s.404,426,429n.,gdziezasadaużytecznościłączonajestzzasadąrówności;
N.Rescher,DistributiveJustice,Bobbs–Merrill,NewYork1966,s.35–41,
