Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.5.Wybranesposobyklasyfkowania
27
Tabela1.1.Kryteriaklasyfkacjiniepełnosprawnościintelektualnej
Kryterium
Opis
PsychologiczneUwzględniaosobowośćczłowieka,procesyregulacyjne(orientacyjno-
-poznawcze,intelektualne,emocjonalne,motywacyjne,mechanizmy
kontroli,wykonawcze),pomiarstopniarozwojuinteligencji,procesy
wykonawcze,akcentujespołecznecechyosobowości
Ewolucyjne
Społeczne
Poleganaporównaniupoziomurozwojuczynnościorientacyjno-po-
znawczych,intelektualnych,emocjonalnych,motywacyjnych,wyko-
nawczychosobyzniepełnosprawnościąintelektualnązpoziomem
osobypełnosprawnejintelektualnie
Uwzględniaogólnązaradność,niezależność,samodzielność,odpo-
wiedzialnośćiuspołecznieniejednostki
Pedagogiczne
Odnosisiędomożliwościwychowaniainauczania,którerozpatruje
sięprzyuwzględnieniuzasobuwiadomościiumiejętnościprzewidzia-
nychprogramemnauczania;bierzeteżpoduwagętrudnościwnauce
szkolnejoraztempouczeniasię
Medyczne
Uwzględniacałokształtbadańmedycznych;wtym:rodzajczynników
etiologicznych,zespołyobjawowe,leczenieiprognozę
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawieKiak2013:19.
teligencji(IntelligenceQuotient-IQ).Takierozróżnieniejestwłaściwedlaklasyfikacji
ICD-10.Ilorazinteligencjiponiżej20właściwyjestdlagłębokiegostopniaupośledzenia
umysłowego;poziom20-40dlaznacznegostopniaupośledzeniaumysłowego;poziom
35-49dlaumiarkowanegostopniaupośledzeniaumysłowego,poziom50-69zaśdla
stopnialekkiego[WHO2016].WHOczterywymienionestopnieniepełnosprawności
intelektualnej(lekki,umiarkowany,znacznyigłęboki)wprowadziłajużw1968roku.
IQniemożebyćjednakjedynymwyznacznikiemmożliwościintelektualnychosoby,
leczpowinienpełnićfunkcjęwspomagającąwtrakcieoceny[Wyczesany2002:23].
Przyjęcietakiejprocedurypomiarowejpowodujeupraszczaniewielowymiarowości
zjawiska,jakiestanowiniepełnosprawność[Nosal,Zaręba2016:200].
KlasyfikacjaDSM-5,podobniejakICD-10,propagujestosowanienastępujących
stopniciężkościniepełnosprawnościintelektualnej:łagodny/lekki2,umiarkowany,
ciężki/znaczny3igłęboki[APA2013,WHO2008].Charakterystykęwybranychaspek-
tówprzedstawiatabela1.2.
2
WjęzykuangielskimzarównowICD-10,jakiwDSM-5stopnieciężkościniepełnosprawno-
ścisąopisywanejako:mild;moderate;severe,profound.Polskie,oficjalnetłumaczeniaICD-10
iDSM-5różniąsięwkwestiisłowamild.ICD-10wpolskimoficjalnymtłumaczeniuwystępuje
jako:nlekki”(za:http://stat.gov.pl/Klasyfikacje/doc/icd10/pdf/ICD10TomI.pdf);wpolskiejwer-
sjiDSM-5wtłumaczeniulek.PiotraSebastianaKrawczyka,podredakcjąprof.dr.hab.Piotra
Gałeckiegoorazprof.dr.hab.ŁukaszaŚwięcickiego,słowotojestwyjaśnionejako,,łagodny”.
3
Podobniejakztłumaczeniemsłowamild,różnicewystępująwtłumaczeniusłowasevere
-wpolskiejwersjiICD-10występujejakonznaczny”,wDSM-5jakonciężki”.
