Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pochwalam,uciskówprawemniemianuję,alewejrzyjże
itywsiebie,hetmanie!Nauciskodkrólewiąt
narzekasz,mówisz,żekrólaiprawasłuchaćniechcą,
dumęichganisz,aczysamjejpróżenjesteś?Czysam
nieściągaszrękinaRzeczpospolitą,prawoimajestat?
Tyranięszlachtyipaniątwidzisz,aletegoniewidzisz,
żegdybynieichpiersi,nieichpancerze,nieichmoc,
nieichzamki,nieichdziałaihufce,tedybytaziemia,
mlekiemimiodempłynąca,podstokroćcięższym
jarzmemtureckimalbotatarskimjęczała!Ktobowiem
byjejbronił?Czyjątoopiekąimocądzieciwasze
wjanczarachniesłużą,aniewiastydosprośnych
haremówniesąporywane?Ktoosadzapustynie,
zakładawsieimiasta,wznosiświątynieboże?
TugłospanaSkrzetuskiegopotężniałcorazbardziej,
aChmielnickiutkwiłponurooczyweflaszęzwódką,
zaciśniętepięścienastolepołożyłimilczał,jakbysię
samzesobąpasował.
–Iktóżsąoni?–mówiłdalejpanSkrzetuski–czy
totuzNiemiecprzyszlialboodTurek?Niekrew-że
tozkrwi,niekośćzkościwaszej?Niewasza-że
toszlachta,niewasiksiążęta?Cogdytakjest,tedy
cibiada,hetmanie,botymłodszychbracinastarszych
uzbrajasziparrycydówznichczynisz.OdlaBoga!
choćbyteżiźlibyli,choćbywszyscy,coprzecieniejest,
deptaliprawa,gwałciliprzywileje–niechżeichBóg
sądziwniebie,asejmynaziemi,aleniety,hetmanie!
Możesz-libowiemrzec,żemiędzywamisątylko
sprawiedliwi?zaliścienigdynieprzewinili,zalimacie
praworzucićkamieniemnacudzązmazę?Ażeśmnie
pytał:gdziesąprzywilejekozackie?–tedyciodpowiem:
Niekrólewiętajezdarli,aleZaporożcy,aleŁoboda,
Sasko,NalewajkoiPawluk,októrymzmyślasz,żebył
wwolemiedzianymusmażon,bowieszdobrze,żetak
niebyło!Zdarłyjebuntywasze,zdarłyniespokojności
inapady,nakształttatarskichczynione.KtoTatarów
wgraniceRzeczpospolitejpuszczał,bydopiero
napowracającychiłupemobciążonychdlazysku
napadać?–wy!Kto–przebóg!–ludchrześcijański,
