Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
należałotylkopokłonićsiępanu,abyotrzymać
przywilejzmiłymiduszyszlacheckiejsłowami:„Biłnam
czołomiprosył,szczobjehopodaryty,amypomniawszy
jehousługi,dajem”etc.TądrogązdobywałosięnaRusi
bogactwaidostojeństwa;tądrogąogromneobszary
pustychstepów,któreprzedtemnależałydoBoga
iRzplitej,przechodziływręceprywatne;tądrogą
chudopachołeknapanawyrastałimógłkrzepićsię
nadzieją,żepotomkowiejegomiędzysenatoryzasiędą.
Krzeczowskiegogryzłojenoto,żewowej
powierzonejmufunkcjimusiałdzielićwładzę
zBarabaszem,alebyłtopodziałtylkonominalny.
Wrzeczywistościstarypułkownikczerkaski,zwłaszcza
wostatnichczasach,taksiępostarzałizgrzybiał,żejuż
ciałemjedyniedotejzieminależał,aduszajegoiumysł
pogrążonebyłyustawiczniewodrętwieniuimartwocie,
którezwykleśmierćprawdziwąpoprzedzają.
Zpoczątkuwyprawyrozbudziłsięipocząłsiękrzątać
dośćraźnie,rzekłbyś:naodgłossurmwojennychstara
żołnierskakrewpoczęławnimkrążyćsilniej,bobył
toprzecieczasuswegowsławionyrycerziwódz
stepowy;alezarazpowyruszeniuukołysałgoplusk
wioseł,uśpiłypieśnisemenówiłagodnyruchbajdaków,
więczapomniałoświeciebożym.Krzeczowski
wszystkimrządziłizawiadywał,Barabaszzaśbudziłsię
tylkodojedzenia;najadłszysiępytałzezwyczaju
otoiowo–zbywanogoladajakąodpowiedzią,wkońcu
wzdychałimawiał:„Ot,radbyjazinnąwojną
domogiłysiękłaść,alewolaboża!”.
Tymczasemłącznośćzwojskiemkoronnym,idącym
podwodząStefanaPotockiego,zostałaodrazu
przerwana.Krzeczowskinarzekał,żehusariaidragonia
zawolnoidą,żenadtouprzeprawmarudzą,żemłody
synhetmańskiniemawojskowegodoświadczenia,ale
ztymwszystkimkazałwiosłowaćipłynąćnaprzód.
BajdakipłynęływięczbiegiemDnieprowym
kuKudakowi,oddalającsięcorazbardziejodwojsk
koronnych.
Nareszciepewnejnocyzasłyszanohukdział.
