Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Niepełnosprawnośćwzrokuwkontekścierozwojuwbiegużycia
Niepełnosprawnośćwzrokuijejfunkcjonalnenastępstwa
Niepełnosprawnośćwzrokuniejestkategorią,któraokreślajednorodnąpodwzglę-
demwłaściwościipotrzebgrupęspołeczną.Populacjaosóbztymrodzajemniepełno-
sprawnościodznaczasięwysokąheterogenicznościąmożliwościisposobówdziałania
wposzczególnychsferach,głównymiczynnikamiróżnicującymiichfunkcjonowanie
psychospołecznezaśsą:stopieńuszkodzeniawzroku,momentwystąpieniaproble-
mów(wrodzonevs.nabyte),charakterdysfunkcji(niepostępującavs.progresyw-
na).Zewzględunapoziomsprawnościwzrokowejwpopulacjitejwyróżniasiędwie
zasadniczepodgrupy:osobyniewidomeisłabowidzące.
Zgodniezprzyjętymiklasyfikacjamiocharakterzemedyczno-prawnym,które
opierająsięnapodstawowychparametrachokulistycznych,tj.ostrościwzrokuipolu
widzenia,dogrupyosóbniewidomychzaliczamyzarównoosobycałkowiciepozbawio-
nemożliwościwzrokowych,jakitakie,któreposiadająpewienpotencjałwzrokowy.
ZgodniezprawnądefinicjąprzyjętąwStanachZjednoczonychw1935rokuosobąnie-
widomąjestjednostkaoostrościwzrokuwynoszącej0,1lubmniejwlepszymokupo
zastosowaniukorekcjiokularowejluboostrościprzekraczającejwskazanąwielkość,
oileobwodowepolewidzeniawlepszymokuwykazujeograniczeniedo20stopnilub
mniej(CorniLusk,2010).Wpolskimprawodawstwiezauważasiębrakpełnejdefinicji
osobyniewidomejorazrozbieżnościwprzyjętychparametrachostrościwzrokustano-
wiącychpodstawędowydaniaorzeczeniaoniepełnosprawnościwprzypadkuniewido-
mychdzieciiosóbdorosłych(Chrzanowska,2015).Obecniepodkreślasięwzrastającą
wartośćdefinicjiocharakterzefunkcjonalnym,któreniekoncentrująsięnawynikach
badańokulistycznych,leczuwzględniająindywidualnemożliwościdanejosobyoraz
przyjętyprzezniąsposóbwykorzystywaniawzrokuiinnychzmysłówwcodziennym
funkcjonowaniu,zwłaszczawnauce,pracy,poruszaniusię,czynnościachdomowych
irekreacji(Czerwińska,2007b).Wtakimujęciuosobaminiewidomymibędąte,które
nieposługująsięwzrokiemistosująalternatywnetechnikibezwzrokowebazującena
dotykui(lub)słuchu,naprzykładpozyskująinformacjeoprzedmiotachnadrodze
obserwacjidotykowej,czytająipisząalfabetemBraille`a,używająkomputerowychpro-
gramówsyntezymowyitympodobnych.Dotejkategoriibędąwłączanetakżeosoby,
którewbardzoograniczonymzakresiemogąodbieraćinformacjewzrokoweiwwybra-
nychsytuacjachstosowaćjewplanowaniuiwykonywaniupewnychetapówczynności,
leczdominującokorzystająwkluczowychsferachfunkcjonowaniazdanychoinnych
modalnościach(Walthes,2014).
Słabowzrocznośćopisywanajestwodwołaniudokryteriówmedycznychjako
standysfunkcjiwzroku,któraskutkujeuosobyobniżeniemostrościwzrokudopo-
ziomu0,3-0,05pozastosowaniukorekcjiokularowejistandardowegoleczeniabądź
ograniczeniempolawidzeniawzakresiemniejszymniż10stopniodpunktufiksa-
cji(Wright,2008).Parametryklinicznenieumożliwiająwnioskowaniaopoziomie
sprawnościdanejosobywposługiwaniusięwzrokiem.Osobyotakiejsamejostrości
