Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
USZKODZENIE
BIOLOGICZNE
WZROKU
NACISKI
REALIZACJAZADAŃROZWOJOWYCH
ROZWÓJWCYKLUŻYCIA
AUTOREWALIDACJA
Niepełnosprawnośćwzrokuijejfunkcjonalnenastępstwa
KOMPENSACJA
IPOZNAWCZA,
SENSORYCZNA
PSYCHICZNE
NACISKI
<=>REHABILTACJA
REHABILITUJĄCE
EDUKACJA
WYCHOWANIE
SPOŁECZNA
SPOŁECZNE
INKLUZJA
NACISKI
<=>
25
Rycina1.1.Realizacjazdańrozwojowychjakoczynnikrozwojuindywidualnegoosobyznie-
pełnosprawnościąwzroku
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawie:Palus(2007).
Brakmożliwościkorzystaniazjednegozmysłuwpływanazmiany,któremuszązajść
wmózguwwynikuprzeorganizowaniaposzczególnychstrukturipowstawaniano-
wychpołączeńnerwowych(LazzouniiLepore,2014).
Dotykodgrywakluczowąrolęwpoznawaniurzeczywistościprzezosobyniewi-
dome.Dziękiniemupoznająprzedmioty,ichwielkość,kształt,fakturę.Wykorzystują
godozaspokajaniapodstawowychpotrzebwcodziennymfunkcjonowaniuorazre-
alizacjiczynnościocharakterzepraktycznym.Dotykjestrównieistotnypodczasna-
bywaniankamienimilowych”izdobywaniakolejnychstadiówrozwojowychwsferze
motorycznej,poznawczej,emocjonalnejimotywacyjnej(Konarska,2010a).
Wprocesiekształtowaniasiępercepcjidotykowejniezbędnajestodpowiednia
stymulacjareceptorówdotykowych.Dziękipobudzaniupowierzchniskórymożli-
wejestprzyswajanieinformacji,którewpływająnakształtowaniesięświadomości
dotykowej.Tworzysięonanapoczątkowymetapierozwojudziecka,kiedyzdobywa
ononowąwiedzępoprzezdotykidziękitemurozwijasiećskojarzeń,tworząccoraz
bardziejzłożonąpercepcjędotykową.Osobaniewidomadotykiempoznajenajpierw
cechyogólnebadanegoprzedmiotu,przechodzącdopierozczasemdopoznawania
szczegółów(Majewski,2002b).
Wliteraturzeanglojęzycznejprowadzonesąbadaniadotyczącerozwojuanalizatora
dotykowegouosóbzuszkodzonymwzrokiem.Wiadomonapewno,żewtrakciejego
rozwojuzachodząolbrzymiezmianyworganizacjikorowej,copotwierdzająbadania
prowadzoneprzezJoannęmannhäuserizespół(2004)natematczuciadotykuprzez
osobyniewidome.Zapomocąestezjometruzbadanogrupę46osóbniewidomych
