Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
11.Stanbadań
Wprowadzenie
PierwszymobszernymopracowaniembiografiiitwórczościStanisławaWitkie-
wiczabyławydanawroku1928książkaKazimierzaKosińskiegoStanisławWitkie-
wicz.Wedletrafnejdeklaracjiautora,książkatajestnpróbącharakterystykiczłowieka
imyśli”,awięcnależydobiografistykiartystyczno-intelektualnej,przyczymnajbardziej
wyeksponowanesąwniejpoglądyspołeczneipolitycznebohateramonografii,atwór-
czośćartystycznaiestetycznajestwniejomówionawskromniejszymzakresie.Praca
tajestcennymźródłeminformacjiorazniektórychtekstówWitkiewicza,nieznanych
zinnychpublikacji,alewwymiarzeinterpretacyjnymjestbezkrytyczniehagiograficzna.
W1939rokuKosińskiwydałtakżeniewielkidwuwoluminowyWybórpismStanisława
Witkiewicza,poprzedzonywłasnymkrótkim,informacyjnymwstępem.
Powojnie,wokresienprzedodwilżowym”,ukazałosiękilkapracWitkiewi-
cza.Wroku1947opublikowanyzostałesejMatejkojakokolorysta,wrokunastęp-
nym-Naprzełęczy,wkolejnymroku-Sztukaikrytykaunas.Wroku1950ukaza-
łysięksiążkiMatejkoorazAleksanderGierymski,wkolejnymroku-wybórtekstów
Utworytatrzańskie.
Wroku1952opublikowanyzostałartykułAnnyPorębskiejnWędrowiecazagad-
nieniaplastyki”,wktórymautorkadokonaławstępnegoprzegląduproblematykitego
pismawokresiewładanianimprzezArturaGruszeckiego,wysuwającnapierwszy
planpraceWitkiewiczaiSygietyńskiego72.
Wokresienpoodwilżowym”ukazałysięniemalwszystkiezachowanetekstyWitkie-
wiczadotyczącesztuki.Najpierw,wroku1963,wyszładwuwoluminowaantologiaPisma
tatrzańskiewopracowaniuRomanaHennela.Wroku1969ukazałysięListydosyna
wopracowaniuBożenyDanek-WojnowskiejiAnnyMicińskiej,zkrótkim,informacyj-
nymwstępemBożenyDanek-Wojnowskiej.Wroku1970ukazałasiędrukiempraca
doktorskaWandyNowakowskiejStanisławWitkiewiczteoretyksztukipoświęcona,zgod-
niezdeklaracjąautorki,rekonstrukcjipoglądówWitkiewiczanakrytykęartystyczną
(Nowakowska1970,11).DwalatapóźniejwyszedłniewielkiwybórmyśliWitkiewicza
Osztuce,krytyceartystycznej,styluzakopiańskim,wybitnychtwórcach,sprawachnaro-
dowychispołecznych,podredakcjąizkrótkimwprowadzeniemWandyNowakowskiej.
W1970rokuukazałsiędwuwoluminowytomzatytułowanyWkręguTatr,zawierający
tesametekstyWitkiewicza,coPismatatrzańskiez1963rokuoraznowe,krótkiewpro-
wadzenieMieczysławaGładyszaorazkomentarzRomanaHennela.Tomtensygnowany
byłjakotomtrzeci,alebyłchronologiczniepierwszymzzaplanowanejczterotomowej
natematrelacjipomiędzykrytykąihistoriąsztukimożnamutatismutandisrozciągnąćnarelacjępomię-
dzykrytykąiestetyką.
72
ZaskakującejestzdystansowaniesięPorębskiej-wroku1952!-wobecideologicznegopoglądu
zwerbalizowanegoprzezJakubowskiego,żeWitkiewicziSygietyńskiwystąpiliznostrąkrytykąburżuazyj-
nychgustów”.Autorkaokreślatęopinięjakoogólnikowąistwierdza,żepoglądyestetyczno-krytyczne
WitkiewiczaiSygietyńskiegosąnsprawąotwartąidozbadania”(Porębska1952,242).Recepcjatwórczo-
ściWitkiewiczawokresieobowiązywaniadoktrynysocrealistycznejwartajestzbadania,aleniemieścisię
towzakresieniniejszejpracy.
