Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Polisacharydowełańcuchyglukozypołączonewiązaniami0-1,4-glikozydowymi
hydrolizowanedziękiamylazieślinowejitrzustkowejdomaltozy,maltotriozyidekstryn.
Następnieproduktyhydrolizyskrobirozkładanedomonosacharydówprzezenzymy
rąbkaszczoteczkowego:glukoamylazęiizomaltazęrozkładającewiązania0-1,4-gliko-
zydoweorazdekstrynazęrozkładającąwiązania0-1,6-glikozydowe.Podobniesacharaza
hydrolizujesacharozędoglukozyifruktozy,alaktaza-laktozędoglukozyigalaktozy.
Trawienieskrobizależyodjejstruktury,czasuopróżnianiażołądkaiskładuspoży-
wanegopokarmu.Absorpcjaglukozyzpolimerówzawierającychniewięcejniż6cząste-
czekglukozyjestszybszaniżekwiwalentnejilościwolnejglukozy.Glukozaigalaktoza
wchłanianewjeliciecienkimprzezzależnyodjonówsodutransporter-SGLT-1(sodium-
-dependentglucosecotransporter1)oraztransporteryglukozyGLUT-2iGLUT-5(GLUT
-glucosetransporters).Natomiastwchłanianiefruktozy,związanegłówniezGLUT-5,jest
znaczniewolniejsze,choćpoprawiajeobecnośćglukozyiadaptacjadodługotrwałego
zwiększonegojejspożyciawdiecie.
2.2
Metabolizmwęglowodanów
Poposiłkowezwiększeniestężeniaglukozywekrwizależyodwydzielaniainkretynowych
hormonówjelitowych,takichjak:glukagonopodobnypeptyd1(glucagonlikepeptide-1
-GLP-1)iglukozozależnypeptydinsulinotropowy(glucose-dependentinsulinotropic
peptide-GIP),którestymulująuwalnianieinsulinyzkomórekβwysptrzustkowych
Langerhansaihamująwydzielanieglukagonuzkomórektrzustkowych0.Wysokiestęże-
nieinsulinywekrwiwstosunkudoglukagonupowodujezwiększanieodpowiedzianabo-
licznejpospożyciuposiłku,włączającwtozużycieglukozyitriacylogliceroliprzeztkanki
wrażliwenainsulinę,stymulacjęglukogenezyilipogenezyorazzahamowanieglukoneo-
genezyilipolizy.
Wewnątrzkomórkowezużytkowanieglukozyrozpoczynastymulowanyprzezinsulinę
procesfosforylacjizudziałemglukokinazyifruktofosfokinazy,prowadzącdopowstania
fruktozo-1,6-difosforanu,zktóregopodwpływemaldolazypowstają2cząsteczki3-wę-
glowegoaldehydu3-fosfoglicerynowego,apodalszychprzemianachpirogronian.Wmi-
tochondriachnaskutekoksydatywnejdekarboksylacji,zudziałemkoenzymuA,powstaje
acetylo-CoA,którywrazzeszczawiooctanem,zudziałemsyntazycytrynianowejtworzy
cytrynian,rozpoczynającyfazęspalaniaglukozywcykluKrebsa,dostarczajączjednejczą-
steczkiglukozy38wiązańwcząsteczkachATP
.Glukozo-6-fosforanmożerównieżulegać
utlenieniunadrodzeszlakupentozofosforanowego,wktórympowstajerybulozo-5-fosfo-
ran,anastępniepentozy:ksylulozo-5-fosforanirybozo-5-fosforanniezbędnedosyntezy
nukleotydówikwasównukleinowych(ryc.2.1).UtlenianieglukozyzudziałemNADH
(zredukowanegodinukleotydunikotynoamidoadeninowego)dostarczawodorudosynte-
zynasyconychkwasówtłuszczowychwtkancetłuszczowej,wątrobie,gruczolesutkowym
ikorzenadnerczyorazzwiązkówsteroidowychwkomórkachnadnerczy,jąderijajników.
22
2.Znaczeniewęglowodanówwżywieniuczłowieka