Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Bilansenergii,wyrażonyjakoróżnicaenergiidostarczonejzpożywieniemwod-
niesieniudoenergiiwydatkowanej,musibyćdostosowanydookresużyciaczłowieka,
zapewniającodpowiedniwzrostidojrzewaniewokresiedzieciństwa,aleizapobiegając
znacznymzmianomskładuciaławpóźniejszymokresieżycia.Nawetniewielkie,alepo-
wtarzającesięzaburzeniabilansuenergetycznegomogąpowodowaćznaczącezmiany
wskładzieciała,szczególniedotyczącezawartościtkankitłuszczowejworganizmie.
Jeżelizałożymy,żeprzeciętnawartośćenergetycznadietydorosłegomieszkańcakra-
jówuprzemysłowionychwynosiokoło900tys.kcal/rok,tonawetniewielkidodatnibilans
energetycznyrzędu0,5%(12kcal/dobę),spowodujezwiększeniemasytkankitłuszczowej
o0,6kgwciąguroku.Wartośćenergetycznadietywiększao5%odzapotrzebowania
(120kcal/dobę)przyczynisięprzeztenczasdozwiększeniamasytkankitłuszczowej
ażo6kg.Oczywiścieprzedstawionewyliczeniejesttylkoteoretycznymoszacowaniem
możliwychzmianskładuciałaiwrzeczywistościzmianywynikającezdodatniego
bilansuenergiizpowoduzdolnościadaptacyjnychorganizmumogąbyćinne.
Około5-10%energiidostarczonejzdietąjesttraconezkałemimoczem.
1.4
Aktywnośćfzyczna
Aktywnośćfizycznajestdefiniowanajakoruchciałazwiązanyzmięśniamiszkieletowy-
mi,wymagającywtymceludostarczeniaenergii.Mazwiązekzczynnościamicodzienny-
mizwiązanymizruchem,takimijak:przemieszczaniesię,praca,pracedomoweczyinne
wymagającewykonywaniaruchu,wtymniezamierzonego,orazzzaplanowanąaktywno-
ściąruchowązwiązanązwykonywaniemćwiczeńlubczynnościocharakterzesportowym
(np.jazdanarowerze).Ćwiczeniafizycznetozespółzachowańwynikającyzcelowoza-
planowanejaktywnościfizycznej,zwyklepowtarzanej,mającejpoprawićsprawnośćiwy-
dolnośćmięśniorazukładusercowo-naczyniowego.Intensywnośćaktywnościfizycznej
iwykonywanychćwiczeńfizycznychzależyodindywidualnejsprawnościiwydolności.
Aktywnośćfizycznastanowiącaprzeciętnie15-30%całkowitegowydatkuenerge-
tycznegooznaczadlaosobyprowadzącejsiedzącytrybżyciawydatekzaledwie300-
500kcal/dobę.Osobaciężkopracującaczytrenującawyczynowomożewydatkowaćna
aktywnośćfizycznąnawetkilkatysięcykcalwciągudnia.Wydatekzwiązanyzaktyw-
nościąfizycznązwiększasięwrazzmasąciała,jednakwprzeliczeniunajejjednostkę
(1kgm.c.)jestonznaczącowiększyuosóbomniejszejmasieciaławykonującychpo-
dobnećwiczenia.Dodatkowokosztenergetycznyumiarkowanegowysiłkufizycznego
wydajesięzmniejszonyuniektórychosóbotyłych,comożewynikaćzograniczeniaich
ruchomościiwydolności.
Osobyzotyłościąandroidalną(brzuszną,wisceralną)lubwysokimstężeniemtestoste-
ronuwekrwimajątakżewiększyudziałwtkancemięśniowejszybkokurczącychsięwłó-
kientypuII.Włóknatecharakteryzująsiędużąsiłąiszybkościąskurczu.Wykorzystywane
6
1.Zapotrzebowanieenergetyczneorganizmuczłowieka
