Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
1.Biopolimery
Reakcjebiochemiczneimetaboliczneprzyudzialeenzymówsąbardzoselektywnewsto-
sunkudosubstratów.Naprzykład,worganizmachkatalizująonesyntezętylkol-aminokwasów,
anied-aminokwasów.Podobniejakkatalizatory,enzymyniezużywająsiępodczasreakcji
iniewpływająnaichrównowagę.Niektóreenzymymogąprzyspieszaćreakcje106-109razy
wczasie1sekundylub/ikatalizowaćpowyżejkilkumilionówreakcjinasekundę.
Mechanizmkatalizowanejprzezenzymyreakcjiprzebiegadwuetapowo:
–substrat(S)zenzymem(E)tworząkompleksenzym-substrat(E–S)(kompleksMi-
chaelisa–Mentena),
–kompleksE–SdysocjujedoE+Slubnastępujechemicznazmianasubstratówiuwol-
nienieproduktów.
Sąprowadzonepróbyzzastosowaniemsyntetycznychenzymów[1.84].
Enzymydecydująoistnieniużycia.Sąniezbędnedozajściakażdejreakcjibioche-
micznejworganizmiezwymaganąszybkościąiwydajnością.Defektwjednymenzymie,
np.mutacjazaburzającajegofunkcjonowanie,czyzmianawmechanizmiedziałania,
możeprowadzićdozmianchorobowychiśmierci.
Zastosowanieenzymów:
–gospodarstwodomowe(biodetergenty:płynydomycianaczyń,proszkidoprania,wy-
wabiaczeplam),
–przemysłmleczarski(produkcjaserów),
–przemysłpiekarniczy,
–browarnictwo,gorzelnictwoiprzemysłwiniarski,
–przemysłskrobiowy,
–przemysłpapierniczy,
–przemysłbiopaliwowy(benzynaetanolowa),
–wdiagnostycemedycznej.
1.4.Kwasynukleinowe
1.4.1.KrótkahistoriaDNA
W1869rokuszwajcarskilekarzJ.F.Miescher,badającbiałekrwinkizbandażyna-
siąkniętychropą,wydzieliłsubstancjęznajdującąsięwjądrachkomórek,którąnazwał
nukleiną,nazwanąpotemkwasemdeoksyrybonukleinowym(DNA).
OstateczniestrukturęDNArozwiązaliamerykańskibiologJ.Watsonibrytyjskifizyk
F.Crick(NagrodaNoblaw1962r.)napodstawiezdjęćdyfrakcyjnychDNAzrobionych
przezbrytyjskąfizyczkęR.Franklin(umarłanaczterylataprzedprzyznaniemNagrody
Nobla.Okazałosię,żemakrocząsteczkiDNAukładająsięrazem,tworzącspiralę(helisę).
W1980rokuprofesorowieP.Berg,W.GilbertiF.SangerotrzymaliNagrodęNobla
zabiochemiękwasównukleinowychiopracowaniemetodsekwencjonowaniaDNA.
W2006rokuprofesorR.KornbergotrzymałNagrodęNoblazadokładneopisanie
kolejnychetapówtranskrypcji,wzespolezprofesoramiA.FireiC.Mello,którzydoko-
nalitzw.nwyciszaniagenów”zapomocąRNA.
