Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przedstawiają”56.Gotloberowiprozaikowizarzucasiębrakoryginalności
wkonstruowaniufabuły57orazbraktalentudosnuciaopowieściiwnika-
niawgłąbludzkiejduszy58.Poezjeidramatyokreślasięjakorozwlekłe,
przegadane,pozbawioneobrazowości59,lecznawetkrytycytejtwórczości
dostrzegająinteligencjęiwalorkomediowyGotloberowskiejsatyry,płyn-
nośćidźwięcznośćwierszaczypozytywnywpływnarozwójwspółczesnej
hebrajszczyzny60.TekstomAbagatrudnoteżodmówićwartościetnograficz-
nejihistorycznej.WłaśniezewzględunatewaloryWspomnieniazmoichlat
młodzieńczychnależądonajbardziejcenionychtekstówwdorobkupisarza.
Pamiętnikarskadokumentacjawschodnioeuropejskichmiastimiaste-
czekorazdawnychżydowskichobrzędówiobyczajówtojednakniejedyne
znaczącedokonanieGotlobera.Wartoodnotowaćjegonieocenionywkład
wukształtowaniesięrytmuibrzmieniawspółczesnejpoezjihebrajskiej.
PodkoniecXIXwiekudokonałasiębowiemwtejpoezjiprawdziwarewo-
lucja:przejścieodprostegowierszasylabicznego(orównejliczbiesylab
wkażdymwersie)dodoskonalszegowformiewierszasylabotonicznego
(ostałymwzorcumetrycznym,określającym,któresylabywdanymwer-
siesąakcentowane).JakoautorpracyIgeretbikoret.Pelesu-moznejmiszkal
ha-sziraha-iwritbe-arcotha-Germanimwe-ha-Slawim[Notakrytyczna.Miara
iwagapoezjihebrajskiejnaziemiachniemieckichisłowiańskich]Gotlo-
berjestuważanyzaduchowegoojcasylabotonizmuhebrajskiegooparte-
gonawymowieaszkenazyjskiej(typowejdlaŻydówśrodkowo-iwschod-
nioeuropejskichakcentacjisłówirealizacjigłosek)61.PierwodrukIgeret
bikoretnałamachczasopismaliterackiegoflHa-Kochawim”62spotkałsię
najwyraźniejzbardzoentuzjastycznymprzyjęciem,skorojeszczewtym
samymrokutekstprzedrukowanowosobnejpublikacjiksiążkowej63.Pra-
catazawierałapionierskipostulatwprowadzeniadopoezjihebrajskiej
sylabotonizmu,który-abymógłsięprzyjąć-miałbyćopartynarytmie
imelodiiżywejmowy,nasposobiewymowypowszechniepraktykowa-
nymprzezużytkownikówjęzykanadanychterenach-jakkolwiekdaleki
56
S.Łastik,ZdziejówOświeceniażydowskiego,Warszawa1961,s.236.
57
Zob.J.Klausner,Historiaszelha-sifrut…,t.5,s.376.
58
Zob.N.Sluszcz,Korotha-sifrutha-iwritha-chadasza,Warszawa1906,s.136.
59
Zob.np.I.Cynberg,A.B.Gotlobersliterariszejerusze,s.181;S.Cynberg,Gotłobier,Awraam-Bier,[w:]Jewriej-
skajaencykłopiedija,red.S.Dubnow,L.Kacenelson,D.Gincburgiin.,t.6,Sankt-Pietierburg1910,łam
732;N.Slouschz,LaRenaissancedelalittératurehébraïque(1743-1885),pracadoktorska,UniversitédeParis,
1902,https://www.gutenberg.org/files/24424/24424-h/24424-h.htm[dostęp:13czerwca2021].
60
Zob.np.N.Slouschz,LaRenaissancedelalittérature…;S.Cynberg,Gotłobier,Awraam-Bier,łam732.
61
Zob.U.Szawit,Ha-mahpechaha-ritmit.Le-sugiatha-maawarha-me’ucharla-miszkalha-toni-silabiba-szira
ha-iwritha-chadasza,TelAwiw1983,s.18.
62
A.B.Gotlober,Igeretbikoret.Pelesu-moznejmiszkalha-sziraha-iwritbe-arcotha-Germanimwe-ha-Slawim,
63
Tenże,Igeretbikoret,Wilna1865.
flHa-Kochawim”1(1865),s.11-50.
XXVI
Wstęp
