Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
procesówmodernizacyjnych74.RozpatrującfragmentywspomnieńAbaga
ztejperspektywy,należałobyjeuznaćzatekstspołeczniezaangażowany,
któryzresztązostałopublikowanyzmyśląookreślonymtypieczytelnika:
osobiewykształconej,obytej,oczytanej,znającejjęzykiobce,flświatłej”-
jakniejednokrotniezwracasiędoodbiorcyGotlober75.Wspomnieniazmoich
latmłodzieńczych,będąctekstemwyraźnieadresowanymdopropagatorów
isympatykówideihaskalowych(zgodniezprofilemczasopisma,naktó-
regołamachukazywałysięposzczególneodcinki)76,dostarczaływiedzy
iprzestróg,któremożnabyłowykorzystaćjakoorężwwalcezzacofaniem.
Poszczególneskrawkiwspomnień,powstającewróżnychokresachżycia
autora,byłyzapewnepisanezróżnychpobudek-naprzykładzpoczucia
kronikarskiegoobowiązku(charakterystykaobrzędów)czypotrzebyzwer-
balizowaniaiprzepracowaniatrudnychprzeżyćosobistych(śmierćojca,
rozwód).Zpowodubrakuźródełmogącychrzucićświatłonagenezędzieła,
pierwotneintencjeautorapozostająwsferzehipotez.Kompilacjawspo-
mnieńwformieznanejzedycjiflHa-Bokeror”zdajesięjednakadresowana
przedewszystkimdoodbiorcówpodzielającychpoglądyidoświadczenia
autora,poszukującychpotwierdzeniaswoichracji.
Językistyl
JęzykAbagatoprzedewszystkimhebrajszczyznabiblijna,zdomieszką
wyrażeńtalmudycznychipóźniejszych77.Autorobficiekorzystałzbiblij-
nychfrazeologizmów,czyniączeswegotekstumozaikęsłówicytatów
zaczerpniętychgłówniezPięcioksięgu,KsięgiHioba,Psalmów,Przysłów,
IzajaszaiJeremiasza.Technikata,stosowanawliteraturzehebrajskiejjuż
odwczesnegośredniowiecza,nosimianoinkrustacji(hebr.szibuc).Popular-
nawokresiehaskali,stanowiławówczasjedenzgłównychwyznaczników
wysokiegostyluliterackiegozwanegomelicą.Wplataniewtekstprozator-
skibiblijnychfraz,nierazwyrwanychzoryginalnegokontekstuiprzenie-
sionychwzupełnienowyobszarznaczeniowy,miałoświadczyćoerudycji
74
Por.A.Holtzman,Bejnhokaale-hitrapkut-ha-chederbe-sifrutha-zichronotu-wa-sifrutha-iwrit,[w:]Ha-che-
der.Mechkarim,te‘udot,pirkejsifrutwe-zichronot,red.I.Etkes,D.Assaf,TelAwiw2010,s.77-110.Tom
zawieratakżeobszernecytatyzewspomnieńGotlobera.
75
Zpozorutezietejprzeczyzwrotpojawiającysięwopisieśmierciojca:flDrogiCzytelniku!Nieznam
Cięiniewiem,kimjesteśanicomyślisz”itd.(Częśćpierwsza,rozdz.IV,ŚmierćojcawLipkanach).Peł-
nionjednakraczejfunkcjęfiguryretorycznej,wktórejwyliczenieróżnychtypówludzimasłużyć
wzmocnieniupuenty.Autorkonstatujebowiem,żewopisywanejsprawiekażdy,niezależnieodwie-
dzyipoglądów,przyznałbymurację.
76
Wedługjasnosformułowanejmisji,podawanejkażdorazowonakartachtytułowychperiodyku,
flHa-Bokeror”miałszerzyćwnarodzieflmądrośćiwiedzę,słowapoezjiiprozy”,przedstawiaćkry-
tyczneanalizytekstówliterackichireligijnych,atakżedonosićobieżącychwydarzeniachdotyczą-
cychżydowskiejdiasporywCesarstwieRosyjskim.
77
Zob.J.Klausner,Historiaszelha-sifrut…,t.5,s.386.
XXX
Wstęp
