Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Podstawymetodologicznebadań
29
Zarównoposzczególnemodele,jakiskładistrukturęogólnejramypojęciowej
możnarekonstruować,nietylkoanalizującmateriałjęzykowy,aletakżeśledzącpoza-
językowewykładnikikulturowoihistoryczniekształtowanychsposobówrozumienia
świata,gdyżwiedza,którajestniezbędnadozrozumieniasłowa,niejest,jaktwier-
dząstrukturaliści,całkowicieodrębnaodogólnejwiedzyczłowiekaoświecie,lecz
stanowijejistotnączęść,akształtujesiępodwpływemdoświadczeńróżnegotypu-
percepcyjnych,kinestetycznych,społecznych,kulturowychiinnych(zob.Fillmore
1982:112,1985:232-233;Lakoff,Johnson1980/1988:144;Lakoff1987/2011:12-13,
110;Langacker1995:19;Taylor2007:10,527-530).Todlategopełnarekonstruk-
cjajęzykowegoobrazuświata,czylizapisanychwjęzykukonceptualizacji,właści-
wychdanejwspólnociejęzykowo-kulturowejsposobówinterpretacjiświata,powinna
uwzględniać-zdaniemBartmińskiego-nietylkodaneczystojęzykowe,aletakże
nprzyjęzykowe”:
[ś]naktóreskładasięutrwalonaspołeczniewiedzaoświecie,wspólnanadawcy
iodbiorcy,oraztowarzyszącewiedzyprzekonaniaiwierzenia[ś],bezodwo-
łaniadoktórychniemożliwejestnormalneporozumiewaniesięjęzykoweiinterpretacja
wypowiedzi(zob.Muszyński1988,Korżyk1999).Szerokorozumianaspołecznanwiedza
oświecie”jestrelewantnakomunikacyjnie.[śNależąteżdoniej,zdaniemautora-A.M.]
przyjęteiobowiązujące,czyliskonwencjonalizowanezachowania.(Bartmiński2006:14;
Bartmiński2015:25;por.Niebrzegowska-Bartmińska2017)
Dlategowłaśniewnaszychbadaniachskupiamysięprzedewszystkimnaanalizie
użyćjęzyka,czylisposobówwykorzystaniaróżnychśrodkówjęzykowychodnoszą-
cychsiędokategoriiPRZEŻYĆSAMOŚWIADOMOŚCIOWYCHwwypowiedziach,
przyjmujemywięcperspektywęlingwistyczną,aleposiłkujemysięteżniekiedymate-
riałamiwspółtworzącymiprzekazyjęzykowe-przedewszystkimikonograficznymi
(ilustracjami,fotografiami),gdyżmogąoneoweskonwencjonalizowanezachowa-
nia,przekonaniaiwierzeniaunaoczniać.JakpokazujeStanisławaNiebrzegowska-
-Bartmińska,biorącpoduwagęm.in.dziecięcerysunkiiilustracjewksiążeczkachdla
dzieci,wchodzącedoszerszejklasyźródełnprzyjęzykowych”,pełniąonenspecjalną
funkcję:zjednejstronypotwierdzająiweryfikująinnegotypudane(systemowe[tj.lek-
sykograficzne-A.M.],tekstowe,ankietowe),zdrugiejzaśwzbogacająidopełniają
opisrekonstruowanegowyobrażenia”(Niebrzegowska-Bartmińska2017:24).
Dostrzegajączarównozalety,jakiograniczeniaróżnychrodzajówźródełdanych
(oczymbędziemowadokładniejwrozdziale3.częściIIItegotomu),wykorzystujemy
jekomplementarnie.Najważniejszeanalizowanewnaszejpracyźródłaobejmują:słow-
nikiogólneispecjalne,dużekorpusyjęzykowe:NarodowyKorpusJęzykaPolskiego
(NKJP)iBritishNationalCorpus(BNC),orazstworzoneprzeznasmałekorpusy
tematyczne12,wktórychznalazłysiętekstyspecjalistyczne(naukowe),publicystyczne
iporadnikowenatematprzeżyćemocjonalnych(wtym:przeżyćsamoświadomościo-
wych),atakżewybranetekstykreatywneotychprzeżyciachmówiące(zob.Bibliografia).
12Owartościbadańmałychiśrednichkorpusówtekstowychpiszem.in.PiotrPęzik(2013).
