Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dosadnienałamach„GazetyPolskiej”:
Zarazata[tj.wpływniemieckiejliteraturyromantycznej]taksięjuższerzyć
zaczęła,żenp.AleksanderFredro,niezadowolonyzpochwał[...],iż[...]
dowyższejwznieśćsiępotrafikomedii,zniżyłtalentswójdoballadek
inaśladownictwaniewolniczegoobcych.Widzieliśmyniedawnozezdziwieniem
takąballadęwdwóchnumerach„DziennikaPowszechnego”[...],obrażającą
skromnośćiprzystojność;przebijasięwniejtakżeniejakomistyczność,która
wrazznieprzystojnościąkazityledziełniemieckich[82].
Nanienarodowy,awięcinieromantycznycharakterpisarstwa
Fredrywskazywałm.in.wswymgłośnymatakuSeweryn
Goszczyński.Późniejkwestięprzynależnościpoetydojednej
zdwóchformacjiestetycznychpodejmowalilicznibadacze.Jedni
optowalizajegoklasycyzmem,takjakIgnacyChrzanowski,inni
zkolei,np.EugeniuszKucharski,wskazywalinazwiązki
zromantyzmem[83].PolatachStanisławPigoń,znawcatwórczości
FredryiedytorPismwszystkich,wysunąłtezęotzw.obojnactwie
literackimautoraZemsty,awięcowystępowaniuwjegotwórczości
cechoproweniencjizarównoklasycystycznej,jakiromantycznej
(PW,t.11,s.251–253).ZkoleiBogdanZakrzewski,polemicznie
nawiązującdotejkoncepcji,dowodził,żemówićnależy
osamotnictwieliterackimFredry[84].Wydajesię,żetowłaśnieten
literaturoznawcamarację,choćwartopodkreślićsilnezwiązki
Fredryzromantyzmem.Argumentamizapreferowaniemprzez
komediopisarzarozwiązańartystyczno-ideowychwłaśnietejepoki
mogąbyć:wieloaspektowyoglądświatailudzi,posługiwaniesię
kategorią„nieśmiesznejśmieszności”igroteskowością,
wydobywaniepsychologicznychicharakterologicznychcechpostaci
literackich,mocneiwielorakiezwiązkizfolkloremijego
odmianami,takimijakfolklorszlachecki,żołnierski,myśliwskiczy
plebejski,atakżezówczesnąkulturąpopularną,podejmowanie
aktualnej–współczesnejsobie–różnotematycznejproblematyki,
indywidualizacjajęzykabohaterówliterackich,wykorzystywanie
zasobówparemiograficznychczyrozluźnianieformiodmian
gatunkowych(dramatycznych,lirycznychiepickich),
uromantycznionawizjasarmatyzmu.Wartojednakpodkreślić,
żeczęstokroć–np.wzakresietematyki–twórczośćFredrymiała
równieżcharakterprekursorski,wyprzedzaławłasneczasy.
