Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
PowyżejzamieszczonofragmentdokumentacjiposiedzeńKołaSzarogrodzkiego,filiiTowa-
rzystwaLekarzyPodolskichwKamieńcuPodolskim(przesłanejjakosprawozdaniedogłównej
siedzibyTowarzystwa,anastępniewłączonejdoprotokolarzaTLP).Zbiórskładasięzsześciupro-
tokołów:odlipcadogrudnia1862(186339),któresąpoprzedzonewspólnymtytułemizwieńczone
krótkimpodsumowaniem.Dokumentujezasięgpolszczyzny(administracyjnej,zawodowej,nauko-
wej)nakresachwschodnich.Spośród65protokołówwzespole7jestpolskich,resztę(58)napisano
porosyjsku-takieproporcjesąkonsekwencjądostosowaniasiędowymoguzaborcy,abyprotokoły
obradsporządzaćwjęzykurosyjskim(m.in.odtegorządrosyjskiuzależniałzgodęnaoficjalnepro-
wadzeniedziałalności).Natomiastposiedzeniaodbywałysięwjęzykupolskim,aichczłonkowie
nietylkodzielilisięzawodowymidoświadczeniami,alerównieżstawialisobiezacelkształcenie
polskiegojęzykalekarskiego.TowarzystwoLekarzyPodolskichintegrowałoniemalcałeintelektu-
alneśrodowiskoPodola-skupiałopolskich,rosyjskichiżydowskichlekarzy,aptekarzy,przyrodni-
kówietnografówróżnychwyznań.
Protokółposiedzeniajestodmianągatunkowąprotokołu.Wykładnikigatunkowetejodmiany
krystalizująsięwdrugiejpołowieXIXw.Wstrukturzetekstuodzwierciedlasięporządekzdarze-
nia(posiedzenia);złożonasytuacjakomunikacyjnapowodujeniejednorodnośćstylistycznągatunku
(reprezentowanajestodmianakancelaryjna,zawodowainaukowajęzyka).
Wprotokołachobecnajestnowaterminologiachemiczna,wprowadzonaprzezJędrzejaŚnia-
deckiego,np.mleczanżelaza,octanmorfiny(wykorzystujeonaśrodkisłowotwórczewnominacji),
obokniejużywanejestrównieżnazewnictwotradycyjne,nieodzwierciedlająceskładusubstancji,
alenawiązującedoichwłaściwościzewnętrznych,np.kamieńpiekielny.
Protokolantkonsekwentniestosujepodwójneoznaczaniemiękkości(tj.kreskowanie+i),
np.częśći,gośćiec,maśći.Jesttozwyczajortograficznywdrukachzanikającyok.poł.XIXw.Po-
dobniezpodwojeniemliterspółgłoskowychwwyrazachzapożyczonych(proffesor)-rezygnujesię
zniegodokońcaXIXw.Zapispigółkatobłądortograficzny.
czarnakrosta‘objawskórnyzarażeniawąglikiem,pęcherzykwypełnionyciemnympłynem’
czerep‘kawałrozbitegogarnka,skorupa’
gościec‘reumatyzm’
gran‘jednostkawagi,1/16grama’
kamfora‘olejekzcynamonowcakamforowego,sublimującywtemperaturzepokojowej’
kamieńpiekielny‘dawnanazwaazotanusrebra’
karbunkuł‘ropieńskórnywystępującygromadnie’
kółkomaciczne‘kolistametalowawkładkawewnątrzmaciczna’
pepsyna‘enzymwydzielanyprzezbłonęśluzowążołądka’
potażgryzący‘wodorotlenekpotasu,wroztworzewodnymdziałającyżrąco’
siarkonchininy‘siarczanchininy,najstarszaprzetworzonaformachininy’
sympatyczny‘współodczuwany’
symptomatyczny‘objawiający,przepowiadającychorobę’
traumatyczny-med.‘zależącyoduderzenialubstłuczenia’
wizykatoria‘plasterzkantarydyny,dawnyśrodekleczniczy’
AnnaWojciechowska,EwaWoźniak
39Informacjezawartewelementachramowych,okalającychpółrocznesprawozdanie(ty-
tułzbiorowy,podsumowanie),numeracjadokumentóworaznawiązaniametatekstoweprowadzą
downiosku,żewtytułachdwóchostatnichprotokołówzaszłapomyłka−zamiastroku1862został
podany1863.
