Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
58
aulę,pozostawiającpoświęcenieresztybudynkuks.dziekanowi,potémobeszło
zgromadzeniegmachcały,potémobiad,potémtoastyznówniemieckie,wtéj
saméjkoleimówcówjakzrana,naczelnyprezeszazdrowiekrólaJegomości,
dr.Milewskizapomyślnośćnowegozakładu,aks.dyrektorSpeersnacześćobec-
nychgości,awedlePosenerZtg55,która,byćmoże,uosabiawszystkichwpo-
stacinajdostojniejszego,nacześćnaczelnegoprezesa.Potémrozeszlisię.
Itakprzyuroczystościotworzeniakatolickiegozakładu,wprowincyiprze-
ważniepolskiéj,gdzieobadwajęzykirównouprawnione,wpolskiéjokolicy,
wzakładzie,zktóregobędąwychodzilinauczycieledlaludnościpolskiéj,dopu-
bliczności,któraprzecieżiPolakówwswymskładziemieściła,idouczniprawie
zsamychPolakówzłożonych,amiędzyktórymidwóchzaledwiesięznajduje,
comałojeszczepopolskumówią:słyszeliśmyniemieckieśpiewywkatolickim
kościele;niemieckiemowywśródtowarzyskiegoobiadu56-apopolsku,prócz
możektóregozśpiewówreligijnychwauliwykonanych,niesłyszeliśmyni
słowa!Przypadkowitylkoczyprogramowizgóryzakreślonemutoprzypisać
-namostatniezdawałobysięprawdą,azarazemsmutnąoznakązmienionego
zapatrywaniasięipostępowanianajwyższychwładzprowincyonalnychprzyuro-
czystychobchodach,interesuiludnościcałegoKsięstwadotyczących.[…]
Komentarz.Artykułpokazujezmianęsytuacjijęzykapolskiegowzaborzepruskim,porów-
nującuroczystościorganizowanewlatach1821,1845iwroku1865.Byłotoprzedakcjągerma-
nizacyjnązapoczątkowanąprzezBismarcka.Tekstmacharaktersprawozdawczy.Zachowanyjest
porządekchronologicznywydarzeń,oneszczegółowoopisane.
Widaćniekonsekwencjewortografiipierwszegofragmentu:gymnazyumlubgimnazyum,
Stoephasius-Stefazyusz,nnie”zczasownikamirazemlubosobno.
instalować‘wprowadzaćnaurząd’
konsenior‘dostojnikwKościeleprotestanckim’
landrat‘radcaziemskiwPrusach’
licencjat‘stopieńlicencjatakanonicznego,wyższyniżmagisterski’
niemniej‘także’
radcakonsystorski‘stanowiskowKościeleprotestanckim’
rejencyjny‘dotyczącyregencji,jednostkiadministracyjnejwPrusach’
seniorgeneralny‘wyższyduchownyprotestancki’
superintendent‘wyższyduchownyprotestancki’
wotywa‘mszaodprawiananaczyjąśintencję’
EwaWoźniak
55-niem.PosenerZeitungnGazetaPoznańska”.
56WnastępnymnumerzeDziennika(nr271)ukazałosięsprostowanienastępującejtreści:
nPrzezpomyłkęwdrukuzaszłoopuszczeniekilkusłówwodcinkuwczorajszegoDziennika,które
niniejszémuzupełniamy.Nastroniedrugiéj,kolumnadruga,wierszdrugiudołuzamiast:«słysze-
liśmyniemieckieśpiewywkatolickimkościele,niemieckiemowywśródtowarzyskiegoobiadu»,
czytaj«niemieckieśpiewywkatolickimkościele,niemieckiemowywśróduroczystegoaktu,nie-
mieckietoastywśródtowarzyskiegoobiadu,apopolsku»”it.d.